Wanneer ik bij Helga vertrek, komt haar buurman met zijn auto aan. Ik wuif breedlachend naar hem. Hij kijkt stuurs en zuur voor zich uit. Hij doet alsof hij mij niet ziet, maar ik weet wat hij denkt: 'Die gozer heeft de hele namiddag bij mijn buurmeisje gezeten en wie weet heeft hij haar niet genaaid. Misschien was ik beter thuis gebleven en had ik door spleet tussen de gordijnen toch iets kunnen zien.' Pech, beste voyeur, ik heb het onderwerp van je perverse dromen voor je lege kamervenster liggen neuken in de tuin! Fluitend fiets ik naar huis.

Moeder is er al. Ze is druk bezig in de keuken.Het ruikt naar frietjes en gebakken vis. Nu voel ik dat ik een reuzehonger heb van al dat geneuk. Ze vraagt me een slaatje klaar te maken - alles ligt al klaar en moet alleen nog gesneden en gemengd te worden. We eten buiten. 'Je hebt verdorie de was niet binnengehaald,' merkt ma op, 'zo kan alles verkleuren, weet je dat niet?'

'Ik heb erop gelet dat het rek de hele tijd in de schaduw zou staan,' verdedig ik mij, 'en nog bedankt dat ik dit heb mogen doen. Ik heb van elk stukje genoten.'

'Dat zal wel, deugniet. Ik vroeg het je niet graag, maar ik ga straks bij Leentje langs en dan neem ik haar spullen mee. Daarom kon ik niet anders dan je vragen ervoor te zorgen. En trouwens, nu we het er toch over hebben, Stef: ben je niet beschaamd over wat je gedaan hebt?'

Ik hou me voor de domme en kijk haar vragend aan. 'Verdomme, vlegel, jij denkt dat je moeder blind is, of idioot misschien. Dat spul in Leentjes slipje, vlak in het kruisje nog wel... ik ken het verschil tussen wat een vrouw verliest en dat van een man, hé. Zelfs al is het opgedroogd. Doe het in het vervolg maar weer in een zakdoek, die wast op 60 graden. Ik was al bang dat er sporen zouden overblijven. Moest Leentje het weten, ze maakte het uit.'

'Oh, is ze zo preuts?' waag ik te antwoorden.

'Dat heeft niks met preuts zijn te maken,' zegt ma, 'dat heeft met elementaire beleefdheid en met respect te maken. Was het alleen het slipje of waren je gedachten misschien ook bij Leentje terwijl je het deed?'

'Dat weet ik niet meer, ma. Of toch: ik vroeg de me de hele tijd al af hoe lesbiennes het met elkaar doen. En toen sloeg mijn fantasie een beetje op hol, zogezegd. Ik beeldde me in hoe jullie met elkaar bezig waren in bed, maar het enige dat ik kon bedenken was dat jullie elkaar tussen de benen streelden of zo iets...'

'Hou er alsjeblief mee op, Stef. Leentje was zaterdagmiddag in alle staten omdat je haar borsten hebt gezien. Ze wil niet meer naar hier komen als jij er ook bent. Ze is bang dat je haar zou aanraken.'

'Ze heeft dus echt een heilige schrik van mannen, ma? Net als jij dus. Je zegde me dat alle mannen waar je een date mee hebt gehad alleen maar uit zijn op seks. Nu, daar zijn dates toch voor?'

'Jij weet niet wat een vrouw soms moet meemaken, jongen.' Ineens verandert de bitse toon van moeder in die van een vertrouwelijk gesprek. Ik kijk met belangstelling naar haar en hoop dat ze verder zal vertellen.

'Neem mij nu,' gaat ze verder, 'ik heb het geluk gehad om op je vader te vallen. Een ingoede mens waar ik me altijd veilig bij gevoeld heb, ook als we intiem waren. De seks, zogezegd, dat was voor hem altijd zorgen dat ik ervan kon genieten. Eerst ik en dan pas hij. Zo hoort het ook. Ik zal je iets vertellen, Stef. Misschien begrijp je me dan. Toen ik zestien was, heeft mijn vader mij verkracht. Ik had nog geen enkele ervaring, ik had zelfs nog geen jongen gekust, stel je voor. Het gebeurde toen mijn moeder, jouw oma, voor een paar dagen naar een vriendin aan zee was gegaan. Midden in de nacht werd ik wakker terwijl mijn vader al op mij lag, helemaal naakt. Hij had mijn nachtkleedje naar omhoog getrokken, ik sliep altijd zonder onderbroek. In mijn slaap had hij mijn benen uit elkaar getrokken en hij was met zijn stijve direct bij mij naar binnen gekomen. Ik werd krijsend wakker, ik wist niet wat er gebeurde. Met zijn handen hield hij mijn polsen vast en ondertussen gilde ik van de pijn. En terwijl hij in mij lag te beuken, besefte ik dat hij me ontmaagd had. Ik hoorde hem hijgen en kreunen. Hij rolde van mij af en liep weg, naar zijn slaapkamer - naar het bed waar hij altijd met moeder sliep. Toen ik het licht aandeed, zag ik de bloedvlek in het laken. Ik heb het direct in de wasmachine gestoken en ben de hele nacht beneden gebleven, huilend en vader de hele tijd vervloekend.'

Oma had me daar ook iets over verteld, maar haar versie verschilde van die van mijn moeder. Oma had me gezegd dat haar man het had geprobeerd. Wie sprak de waarheid? Beeldde moeder zich het in dat ze verkracht was?

'Ik heb het mijn moeder nooit durven vertellen,' ging ma verder, 'uit angst dat ze vader het huis zou uitjagen. Dus heb ik haar alleen gezegd dat hij me 's nachts had bepoteld. Maar dat was voor haar genoeg om toch van vader te scheiden. Ik heb jarenlang het gevoel gehad dat het allemaal mijn schuld was dat ze uit elkaar gegaan waren. Ik had spijt dat ik er iets aan mijn moeder over had gezegd. En het maakte ook dat ik jarenlang niet met jongens wilde uitgaan. Ik was al drieëntwintig toen ik je vader ontmoette. Ik heb hem alles verteld en hij had zoveel begrip voor mij. Ik zou willen dat jij meer op je vader leek, Stef. Dat je je niet zo door je hormonen zou laten leiden. Dat je een vrouw vindt die je leert hoe je kunt vrijen zonder haar pijn te doen.'

''Ma,' zei ik spontaan, 'als jij me dat zou willen leren...'

Ze keek me verbaasd aan. Haar mond viel open. Ik bereidde me al voor op een hand die me vol in het gezicht raakte. Het was een halve minuut doodstil. Moeder hapte naar adem.

'Nu is het welletjes geweest, Stef. Hoe durf je nog maar aan zoiets te denken?'

'Over gedachten die in een mens opkomen, daar is weinig aan te doen, ma. Toen ik je in je blootje zag op de badkamer, dacht ik gewoonweg dat je mooi bent. En nu je het over mannen hebt die niet weten hoe ze met een vrouw moeten omgaan, wel, dan is een plus een twee voor mij. Je zou me het best kunnen leren, ma. Dan zou je gerust zijn als ik een liefje heb.'

'Nog in geen honderd jaar, Stef. Ik zit hier te trillen en te beven bij de gedachte alleen al... je bent verdomme mijn zoon!'

'Oké, ma, doe alsof ik het niet gezegd heb.Maar je weet nu wat ik denk. Wat wil je dat ik nu doe? Uit je ogen verdwijnen?'

Ze blijft een hele tijd voor zich uitstaren. En blinken tranen in haar ogen. Ik geef haar mijn zakdoek, ze wist de tranen voorzichtig weg en knelt de zakdoek in haar vuist.

'Ach, Stef, jongen toch...' zucht ze, 'wat weet jij nu? Ja, het is waar, ik heb me door Leentje laten verleiden om het met haar te doen. En ze is echt een schat. Ik vind het ongelooflijk, maar het is waar: ik kan met haar vrijen en ze geniet ervan. Zoals zij klaarkomt, dat heb ik nooit gekund. Maar zij kan dat toch niet bij mij en dat vindt ze zo jammer. Ze zou mij ook dat genot willen geven, zegt ze, maar hoe leuk het ook is, wat zij een orgasme noemt, dat ken ik niet. En ik heb het ook nooit met je vader beleefd zoals Leentje het kan. Om niet te spreken van de mannen waar ik de laatste jaren mee naar bed ben geweest. Daar voelde ik me alleen iets bij dat hun lusten moest bevredigen...'

Ze huilt weer en mijn zakdoek gaat driftig over haar ogen en wangen. Ik weet niet waar ik de moed haal, maar plotseling ligt mijn hand op haar been, net boven haar knie. Het contact met haar huid doet mijn piemel zwellen. Omdat ze mijn hand niet van zich afduwt, glijdt ze iets verder, tot net onder de zoom van haar rok. Ik voel de warmte die daar gevangen zit. Ze legt haar hand op de mijne en duwt ze dan toch weg.

'Ach, Stef, wat ben je nu aan het doen? Je oude moeder aan het verleiden?'

Door haar tranen heen krullen haar lippen tot een onzeker lachje. 'Niet doen, jongen, ik weet dat ik je de laatste jaren niet goed heb behandeld. Ik was doodongelukkig. Ik heb lang zonder seks gekund na de dood van je vader, maar twee jaar geleden hield ik het niet langer vol. Zolang je met mannen mailt of skypet of belt, doen ze zich voor als engeltjes. Maar op een eerste date is het al van dat en het is ook mijn fout natuurlijk. Ik wilde het ook, maar niet op die manier, snap je?'

Ik sta op. Anders zou mijn hand weer op haar knie belanden en hoger willen, haar been strelen, de warmte voelen, haar geur ruiken. Ik loop naar het droogrek en haal de slipjes, de beha's en de hemdjes af, leg ze in de wasmand en draag ze naar binnen. Op de eettafel plooi ik alle slipjes zorgvuldig op en leg ze op stapeltjes - die van ma en die van Leentje. Ma komt ook naar binnen en plooit de zijden hemdjes op, slaat de cups van de beha's om en legt alles wat van Leentje is voorzichtig in de wasmand.

'Ik ga me nog even verschonen voor ik naar Leentje ga,' zegt ze, 'leg jij mijn spullen maar in de kast op mijn kamer.' Ik sta met het stapeltje stilpjes en beha's in mijn handen onderaan de trap en loop dan voor moeder uit naar boven. Bij de badkamerdeur aarzelt ze even, een fractie van een seconde maar, en dan geeft ze me een kus op het puntje van mijn neus.

'Je bent een goeie jongen, Stef. Dat heb ik al jaren niet tegen jou gezegd. Het spijt me, echt.' Ze neemt plotseling het stapeltje ondergoed van me over, gaat haar slaapkamer in en legt het op haar bed. Dan keert ze zich naar mij toe en slaat haar armen om me heen. Ik voel haar zachte borsten tegen mijn dunne t-shirt. Ze kust me weer, heel vluchtig nu, maar wel op mijn lippen.

'Je bent echt een goeie jongen,' fluistert ze nog eens en dan laat ze me los en verdwijnt ze in badkamer. Tien minuten later wervelt ze de trap af, pakt de wasmand met Leentjes lingerie en zegt dat ze de nacht bij Leentje zal blijven, dat ze pas morgenavond weer thuis zal zijn. Ze kijkt niet meer om. Even later hoor ik haar auto vertrekken. Ik blijf achter met het gevoel dat alles goed zal komen. Dat ma echt zin heeft in seks met een man en dat ze geen enkele man meer vertrouwt, behalve mij.

Wanneer ik door de berichten op mijn smartphone scroll, zie ik als eerste een nieuwe foto van Hilke en de tekst: 'Nog zes dagen tot je verjaardag en tot ik je weer zie.' Daarna een bericht van Helga: 'Dit was zo mooi, Stef. Om nooit te vergeten. Het was mijn eerste keer met gras tussen mijn billen.' En dan het bericht van Maggie: 'Woensdagnamiddag om 2 uur bij mij thuis. Ik wil het op mijn kamer doen, in mijn bed.'

In een opwelling bel ik oma op om te vragen hoe ze het in haar nieuwe appartement stelt. 'Goed, Stef, maar ik mis je eigenlijk. Als je zin hebt om vanavond te komen, dan ben je welkom.' Ik zeg haar dat ik in haar dagboek wil lezen wat ze over mij geschreven heeft.

'Over ons, Stef,' verbetert ze me, 'over ons - over jou en mij samen. Ja, dat mag je best lezen omdat het ook over jou gaat.'

Ik pak vers ondergoed, mijn tandenborstel en mijn scheerapparaat in mijn rugzak en spring op mijn fiets. Nu moeder niet naar huis zal komen, hoop ik dat ik bij oma mag blijven slapen.