“Weet u zeker dat u dit object op de juiste waarde weet te schatten?” vroeg de dame die een collier met hanger mij aanbod. “Ik kan u verzekeren mevrouw, ik heb vele honderden van dit soort colliers en hangers in mijn leven gezien, maar dit is geen bijzonder exemplaar.”

Sprak ik op een rustige toon tegen de vrouw die enigszins geïrriteerd begon te raken omdat ik de waarde volgens haar te laag inschatte. Ik werk als taxateur voor een grote verzekeringsmaatschappij en wanneer er objecten worden aangeboden om te verzekeren tegen hoge waarde, dus risico voor mijn werkgever word ik gestuurd om een en ander op waarde te schatten. Ik heb een opleiding als kunsthistoricus gevolgd en een aantal jaren in het buitenland gewoond en gewerkt voor gerenommeerde veilinghuizen en galeriëen. En juwelen hebben wel een bijzondere plek in mijn hart veroverd. En ik heb hier dan ook veel kennis over vergaard in de loop van de jaren.

Nu wil het geval dat de mevrouw in kwestie een aanvraag heeft gedaan bij mijn werkgever tot het verzekeren van deze collier voor een bedrag van € 1.5 miljoen. En tot de standaardprocedure van onze maatschappij is dat wij het object zelf willen taxeren om eventuele verzekeringsfraude te kunnen voorkomen bij beschadiging, verlies of diefstal. Het object ansich is een mooi collier en met een mooie hanger. Echt mooi stuk ambachtswerk maar de echte waarde komt niet eens in de buurt van het te verzekeren bedrag. “Wat is volgens u dan de waarde van deze collier, die ik van mijn oudtante heb verkregen uit een erfenis?” vroeg de vrouw. “Ik schat de verzekeringswaarde ergens tussen 30 en 40 duizend euro” zei ik in antwoord op haar vraag.

Haar ogen spoten op dat moment dodelijke stralen in mijn richting. En haar hals en wangen begonnen rood te verkleuren als gevolg van rauwe woede en ongenoegen richting mij.

Haar man die gedwee het hele gesprek had gevolgd maar geen woord had gezegd, sloeg zijn reeds doffe ogen neer naar de grond. Ik keek de man met medelijden aan, hij moet straks als ik het huis heb verlaten waarschijnlijk haar toorn verdragen. “Dit kan niet waar zijn” brieste de vrouw, haar stem ging een aantal octaven hoger en volume nam ook toe. Ze sloeg met haar hand op de tafel zodat de kopjes die op tafel stonden, begonnen te rinkelen in de schoteltjes.

Een stortvloed aan verwensingen en beschuldigingen van onkunde vielen mij ten deel.

“Heeft u nog meer dat ik moet taxeren of is dit het en kunnen we het afsluiten?” vroeg ik. “Jij!” de vrouw liet alle beleefdheden varen, “hoeft helemaal niets te taxeren, je bent een prutser en je hebt zeker geen verstand van authentieke sieraden van vele decenia oud". Mijn oudtante was zeer welgesteld en had zeer veel vermogen en zij droeg zeker geen kettinkje van een paar duizend euro", schamperde ze in haar verbale uithaal. “Prima” antwoordde ik op een rustige toon en vervolgde “dan ga ik een taxatierapport schrijven waar u en uw man uiteraard een afschrift van ontvangen en ga ik terug naar mijn werkgever”. “Ik eis dat een andere taxateur stuurt die wel ter zake kundig is om een juiste taxatie en verzekering te verkrijgen. Dit is een aanfluiting, hoe durf jij jezelf taxateur noemen, belachelijk!” Haalde ze nog maar een keer uit naar mij.

Ik verzamelde mijn stukken en schoof de stoel naar achteren en stond op en maakte aanstalten om de man een hand te geven ter afsluiting van het gesprek welke hij aarzeld aannam en vervolgens stak ik tegen beter weten in mijn hand uit naar de mevrouw, die nog vol furie was over het onrecht wat haar werd aangedaan. Ze bitste mij toe “een hand schudden van een charlatan! Over mijn lijk!” en draaide zich om. Ik haalde mijn schouders verontschuldigend op richting haar man. Die knikte begrijpend en vervolgens ging hij mij voor naar de voordeur van de overigens imposante statige woning en ik liep vervolgens in gedachten naar mijn Volvo die geparkeerd stond voor het huis. Ik stapte in, startte de auto en reed vervolgens langzaam de oprijlaan af naar het hek dat automatisch voor mij geopend werd.

Éénmaal op de snelweg naar kantoor liet ik het gesprek mijn geestesoog passeren. En schudde wijselijk mijn hoofd en deed de volumeknop van de audio installatie in de auto omhoog om de klanken van The Doors plaats te maken voor mijn overpeinzingen over het gesprek van zojuist.

Na circa een uur te hebben gereden vond ik het wel tijd om de snelweg te verlaten om een hapje te gaan eten. Nu ik in de buurt ben van mijn geboortegrond besloot ik maar bij een vriend een hapje te gaan eten. Ik schakelde de navigatie uit daar dit zeer bekend terrein voor mij was en reed op gevoel en gedreven op herinneringen naar het restaurant van mijn vriend. Ik draaide het terrein op en parkeerde mijn auto aan de achterzijde van het pand en ging vervolgens via de achterdeur naar binnen zoals het gebruik is op het platteland bij bekenden. “Wat een verrassing. Berend!” wat ontzettend leuk om je te zien. De begroeting van Annet kon niet meer in contrast zijn dan het gesprek dat ik zojuist had gevoerd. “He schat, altijd een feestje om zo een mooie dame als jou te zien” pareerde ik haar begroeting en nam haar in mijn armen en knuffelde haar stevig en gaf volgens gebruik haar een tweetal kussen op de wangen en voegde daar een kneepje in haar neus aan toe. Instant kreeg ik weer een glimlach op mijn gezicht.

Annet is een mooie verschijning, ondanks haar 40 jaren blijft zij een oogverblindende verschijning. Haar stralende blauwe ogen, lange blonde haren altijd in een staart en haar zandloperfiguurtje. Doet ze mij altijd weer stralen. We hebben nooit iets gehad of zo, ze is gewoon een mooie vriendin en dat zij al vele jaren is getrouwd met één van mijn beste vrienden. Zal er voor mij ook nooit iets meer zijn dan een goede vriendin. “Is Leo er ook?” vraag ik haar. “Tuurlijk, hij te vinden achter zijn kachel, voorbereiden voor het diner van straks”, ik loop vervolgens door naar de keuken, ik sla de deuren open en zie mijn vriend al staan. “Is er nog iets te bikken voor een arme reiziger?" vraag ik hem met grote grijns van oor tot oor. Hij kijkt op en ziet mij staan, “tuurlijk, eikel voor jou altijd!” En hij stapt achter zijn fornuis vandaan en slaat mij vervolgens met zijn kolenschoppen op mijn schouders en lacht. “Wat heb ik jou al een poos niet gezien!" "Het werd wel hoogstens tijd dat je weer langskomt in je geboortedorp", vervolgt hij.

Leo en ik zijn vrienden voor zolang ik mij kan herinneren. Het leven lachte Leo altijd toe met zijn charismatische houding, vlotte babbel en groot atletisch lichaam was hij op het moment dat hij ergens binnenstapte de aandacht van een ieder. Dit in tegenstelling tot mijzelf, 1,80 meter groot, blauwe ogen, donker haar en een normaal postuur. Maar vooral de verlegen inslag zorgde ervoor dat ik altijd het liefst in de anonimiteit verbleef. Ik had het niet op met grote groepen waarbij Leo hierop leefde en zelfs groeide. Maar ondanks onze verschillen waren we sinds jaar en dag grote vrienden. We deelden bijna alles, alleen onze partners deelden we niet. Wel wisselden we ervaringen uit. Waarbij opgemerkt dient te worden dat ik meer leerde van zijn ervaringen dan andersom. Ondanks mijn 43 jaar krijg ik nog regelmatig rode konen op mijn wangen en oortjes als hij zijn ervaringen deelt en daarbij niet verzuimt om de details te benoemen. Wat hem op zijn beurt doet lachen als hij mijn hoog rode kleur ziet.

“Kerel, pak een bord en de benodigde gereedschappen en ga zitten, dan zal Leo je innerlijke mens verzorgen”. En hij loopt vervolgens naar de koelkast om daar zijn ingrediënten te verzamelen en gooit het fornuis aan en begint een gerecht in elkaar te draaien. Ik kijk hier vol bewondering naar. Ik heb niet in de gaten dat Annet inmiddels ook de keuken is binnengekomen en zacht haar hand op mijn schouder legt en zegt: "Het blijft je verbazen he, hoe hij kan toveren met simpele ingrediënten." Zij zegt dit met een verliefde bewonderende blik en zij neemt plaats naast mij. Leo heeft haar inmiddels opgemerkt en geeft haar een knipoog en een luchtkus. Mijn hart smelt bij zoveel liefde tussen die twee. Ik voel enkel warmte en geen vorm van jaloezie. Het zijn mijn beste vrienden en ik gun ze de wereld.

“Zo, wanneer mogen wij eindelijk een mevrouw Smit begroeten", vervolgt Annet het gesprek met een ondeugende glimlach. Leo trekt eveneens een grijns van oor tot oor en vult aan “ja, ik ben daar ook best wel erg benieuwd naar”. Ik haal mijn schouders op en kijk naar de weerspiegeling op mijn bord en het bestek. “Ik ben blijkbaar niet zo een geweldige vangst” antwoord ik, waarop Annet een arm om mij heen slaat en haar hoofd tegen die van mij vleit. “Mijn sexegenoten zijn dom, om zo een geweldige en gevoelige jongen te laten lopen” spreek zij op een zachte toon.

Ik voel de tranen in mijn ogen opkomen, als ik haar liefde als vriend voor mij voel. Hier in deze intieme kring van vrienden daar voel ik mij veilig en op mijn geborgen.

Ik begin de kruiden en dampen van het gerecht te ruiken en voelen, mijn maag begint zich ook te roeren. Deze verheugt zich al op deze culinair hoogstandje. “Maar wat brengt jou naar hier? Vraagt Leo, ik moest een taxatie doen en de mensen waren niet blij met mijn taxatie, die volgens hun veel te laag was. Ze hadden hoog ingezet mede op basis van vermoedens van het vermogen van een oudtante. En welke nog wel eens worden versterkt door programma’s zoals tussen Kunst en Kitsch, wat ik overigens wel leuke programma’s vind. In dit soort programma’s komen soms echt prachtige zaken naar voren maar ook worden mensen wel eens met hun neus op de realiteit gewezen. En terwijl ik terug reed bedacht ik me dat ik hier allang niet was geweest en ik had de behoefte aan goed gezelschap en lekker eten en zie daar, hier ben ik.

“Berend, je bent hier altijd dag en nacht welkom” antwoorden Annet en Leo bijna in koor. Het doet me zoveel goede vrienden. “Maar eerst eten” mijn bord wordt volgeschept en ook Annet krijgt en bord en Leo neemt zelf ook. “ Je hebt jezelf wederom overtroffen Leo", complimenteerde ik hem. Ik heb op vele plaatsen in de wereld gegeten maar het lekkerst smaakt het nog altijd hier.

“Ga je nog naar de begraafplaats?” vraagt Leo. “Nee, vandaag niet ik heb geen bloemen bij me. En volgende week is het hun trouwdag dan ga ik naar de graven.” De vraag van Leo brengt me in gedachten 30 jaar terug. Naar de dag dat mijn ouders tezamen met mijn zusje verongelukten en mijn wereld compleet op zijn kop stond. Leo zijn ouders hebben mij liefdevol opgevangen daar ik eigenlijk nergens meer terecht kom. Mijn grootouders waren niet meer in staat om voor mij te zorgen. Het was voor mij een moeilijke tijd, het verliezen van mijn directe gezinsleden en het veranderen van mijn lichaam van jongen naar een man. En achteraf heb ik zoveel bewondering voor de ouders van Leo die mij zo hebben opgevangen in deze periode. Ik ben zo ook gaan zien als mijn ouders en ik hou met heel mijn hart van hen. Net als ik van Leo houdt en zijn Annet.

Eens per jaar ben ik een paar dagen ontoerekeningsvatbaar en dat is op de sterfdag van mijn ouders en zusje en op de dag van hun begrafenis. Leo, Annet en Leo’s ouders begrijpen en ondersteunen mij in deze week. Waar ze ook kunnen en dit waardeer ik meer dan ooit aan hun kan uitleggen wat dit voor mij betekent. Liefdevol kijkt Annet mij aan met de blauwe kijkers en zegt: “Ik zou als ik jou was toch even gaan, je bent nu zo in de buurt en de volgende week sta je de hele week weer strak van de adrenaline.” “Desnoods ga ik met je mee, straks hebben we nog wel even tijd voordat de eerste gasten arriveren.” Ik waardeer dit zo aan haar, de medeleven, het gevoel dat je altijd even tijd vrij kunt maken voor diegenen waar je om geeft. “Wellicht is het inderdaad beter om even langs te gaan” antwoord ik, “ je bent de beste Annet, als Leo niet met je getrouwd was”. “Wat dan?” reageerde Annet met een ondeugende twinkeling in haar ogen. “Waarschijnlijk had je dan ook geen move gemaakt”. Ze heeft daar terecht een punt. Ik ben veel te terughoudend om de koe bij de horens te vatten op relationeel gebied. “Lijkt me een strak plan dat jullie even naar de begraafplaats gaan, en voor nu mijn keuken uit", commandeerde Leo ons en werkte ons langzaam de keuken uit en Annet kreeg nog een tik op haar billen en kus ter afscheid.

We lopen langzaam richting de begraafplaats die een paar straten verderop zit van het restaurant van Leo en Annet. Gearmd en met het hoofd van Annet op mijn schouder lopen wij in rustig tempo. Mensen in het dorp kijken er al niet meer van op. Iedereen kent mijn tragisch verhaal en hoe de ouders van Leo mij hebben opgevangen. Dit wil overigens niet zeggen dat er niet geroddeld wordt over de vriendschap en verhouding tussen Leo, Annet en mijzelf. Volgens enkele dorpsbewoners vinden er de meest wilde orgiën plaats als wij samen zijn. Want één vrouw en twee mannen dat geeft alleen maar problemen volgens hun. We laten deze mensen graag in eigen realiteit en gaan ons eigen gang. “Berend, mis je dit niet?”, vraagt Annet. “Het enige wat ik hier mis ten opzichte van mijn huidige leven zijn jullie en de ouders van Leo”. Annet kijkt me aan en knikt. We lopen stilzwijgend door naar de begraafplaats. Vlak voordat we de poort doorgaan naar de begraafplaats, hoor ik zachtjes mijn naam. “Berend bij jij het?" "Serieus?" Ik kijk om en zie Nadine genageld aan de grond staan.

Nadine, is mijn stille liefde al zolang ik haar ken. Nadine en ik gingen samen naar het gymnasium en vervolgens gingen we ook beiden studeren in Utrecht. Weliswaar in een andere richting, maar we hielden contact. En zagen elkaar regelmatig op feestjes en partijen van jaargenoten. Waarbij we steevast in een diepere conversatie belanden over allerlei zaken maar die ene, alles bepaalde vraag of voorstel kwam nooit op tafel. Nadine met haar amandel bruine ogen, haar donker sluik haar haar tengere postuur welke volledig in verhouding was en is. En die zachte zangerige stem en vooral die brede glimlach met haar kuiltjes in haar wangen. Enkel onze lieve heer weet hoe vaak ik mij heb lopen bevredigen op haar beeld in mijn gedachten. Zij, de onbereikbare, is opeens in mijn oude geboortedorp. Vele gedachten vliegen als een meteorenstorm door mijn hoofd. Ik val stil en mijn oren en wangen beginnen te gloeien, en warmtedeken valt over mij heen.

Annet heeft het gezien, ze weet van mijn stil verlangen en het verdriet dat het mij heeft gedaan toen Nadine plots met een jongen uit de stad een relatie startte. Dagen, weken en maanden heeft het geduurd voordat ik de verwijten aan mijzelf en verdriet een plaats heb kunnen geven. In deze periode, zoals in heel mijn leven, waren Leo, Annet en de ouders van Leo mij tot steun. En zij hielpen mij het een plek te geven en proberen verder te gaan in het leven.

Nu staat ze voor mij, niet dezelfde Nadine als zoveel jaren geleden. Haar stralende ogen zijn vervaagd, haar haren zijn dof en ze ziet er verslagen uit.

Ik weet niet zo goed wat ik moet zeggen en vooral hoe ik het moet zeggen. Ik begin te stotteren en met woorden te hakkelen. Het onzekere jongetje van circa 25 jaar geleden is helemaal terug.

Annet knijpt me zacht in mijn bovenarm en wijkt niet van mijn zijde en fluistert zacht in mijn oor “het is goed Berend, adem in en adem rustig uit, ze is ook maar gewoon mens” Met deze woorden brengt ze me terug uit een beginnende paniekaanval. Mijn hartslag daalt en ik hervind langzaam maar zeker mijn gemoedsrust terug. “Hoi Nadine, wat brengt jou hier op deze trieste plek?” vraag ik haar. Ze kijkt me een beetje schaapachtig aan en antwoordt: "Jou!"

Als ik al niet geheel verbaasd was ben ik het nu wel, maar wonder boven wonder. Blijf ik dit keer wel extreem kalm en probeer het initiatief naar mij toe te trekken. “Wil je wellicht straks na mijn bezoek met mij praten?” vraag ik haar en met een schuin oog kijk ik naar Annet en vraag haar “Gebruiken jullie vanavond die achterzaal ook?” Annet schudt licht met haar hoofd en zegt "nee, vanavond niet, het is een gewone doordeweekse avond en dat wordt slechts bij hoge uitzondering die zaal gebruikt, je kunt en mag er wel gebruik van maken”. Ik kijk Nadine aan en vraag haar “Kun je om half zeven daar zijn?" "Je weet waar Annet en Leo hun restaurant runnen?” "Ja, dat weet ik en ik zou het heel erg fijn vinden om weer met je te kunnen praten." "Half zeven is prima”. We nemen afscheid en Annet en ik lopen de begraafplaats op naar het veld waar mijn ouders en mijn zusje zijn begraven. Het is een sobere plek, op het hele veld staan grafmonumenten ter nagedachtenis van degenen die zijn overleden behoudens de plek waar mijn gezinsleden hun laatste rustplaats hebben gevonden. Mijn grootmoeder en -vader vonden het wel passend bij de symboliek van de leegte die ze achterlieten door hun heengaan. Nu staande voor de plek biggelen mijn tranen over mijn wangen. Annet knijpt stevig in mijn handen en ook bij haar loopt een traan over haar wangen. We begrijpen elkaar zonder een woord te hoeven zeggen. De gehele dag was het erg bewolkt en bedrukt, typisch voor de maand november, maar nu breekt toch langzaam de zon door het dikke wolkendek.

Dit is voor mij het eerste verhaal wat ik ooit heb geschreven, opbouwende kritiek is altijd welkom