Wat vooraf ging

Dieuwertje gaat tien jaar nadat ze Frits leerde kennen logeren bij Douwe en Anke, haar ex en die van Frits. Ook Douwes oude muziekmaat Hattum en diens vrouw Ada komen eten, samen met hun tienerkinderen. Ada is tegenwoordig minister van Justitie en ligt nogal onder vuur, na een aanvaring in de Kamer met een Kamerlid van de zogeheten Partij van het Vrije Woord.

Tijdens het etentje wordt het huis van de minister doelwit van betoging anneks intimidatiepoging. Ada vertrekt halsoverkop naar het politiekantoor in Darwerd en vraagt Dieuwertje of ze alsjeblieft de nacht door wil brengen met Hattum, die nodig toe is aan seks. Eerst wil ze niet, maar Janna en Anke halen haar over om het wel te doen.

Het oproer splitst zich op. Een deel vertrekt naar Darwerd, een deel naar het huis van Douwe. Blijkbaar zijn ze op de hoogte van de bewegingen van Ada en haar familie. Door ingrijpen van een naburig loonbedrijf wordt de betoging voor het huis van Douwe in de kiem gesmoord. Ook in Darwerd grijpt de plaatselijke bevolking in.

Terwijl Ada voor spoedoverleg naar Den Haag is gebracht, brengt Dieuwertje een vurige nacht door met Hattum. ’s Nachts komt ze erachter dat de kinderen van Hattum en Ada niet alleen bij elkaar slapen, maar ook seks met elkaar hebben.



---

Dieuwertje zette vier kopjes thee op een dienblad, vier borden met twee beschuitjes elk belegd met kaas en frambozenjam en vier gekookte eitjes. Ze liep naar het gastenverblijf. Eerst maar de kinderen. Ze klopte. Geen reactie. Voorzichtig opende ze de deur met haar elleboog en duwde die een eindje open met haar voet. Eale en Tjitske lagen dicht tegen elkaar aan te slapen. Ze zette voorzichtig op elk nachtkastje een kopje thee, een eierdopje en een bord met beschuitjes. Ze zette het dienblad even op de schrijftafel en schoof het gordijn open. In het bed ontstond een beetje leven. Er hing een geur van seks in de kamer. Ze zette het raam wijd open.

“Wakker worden, tortelduifjes, jullie ontbijtje staat klaar. Een beetje duf kwam Eale overeind. “Wat…?” Zijn bovenlijf was naakt. Dieuwertje zag zijn magere maar al wat gespierde jongenslijf met genoegen aan. Ook Tjitske roerde zich en ging zitten. Het dekbed gleed van haar af en ook zij had niets aan, haar blote tietjes priemden parmantig boven het dekbed uit. Eale en Tjitske kregen een knalrode kop, toen tot hen doordrong in wat voor toestand Dieuwertje hen aantrof. “Rustig maar, ik zal niets aan jullie vader zeggen. Maar ik denk dat jullie je maar een beetje klaar moeten maken, gezien de gebeurtenissen van gister zal Hattum wel snel naar jullie huis willen. Geniet van jullie ontbijtje. Ik heb het raam opengezet, goed om de kamer nog even te luchten.” Gniffelend trok Dieuwertje hun deur achter zich dicht.

Ook in de kamer waar Dieuwertje met Hattum had geslapen hing duidelijk de geur van de afgelopen nacht nog in de lucht. Ze zette het dienblad op het nachtkastje, trok het gordijn open en zette ook hier het raam zo wijd mogelijk open. Hattum was al wakker, hij kwam onder de douche vandaan de kamer inlopen. “Lief van je, dat je een ontbijtje brengt.” Hij gaf haar wat aarzelend een zoen. “Kom maar even terug in bed en eet je ontbijtje.” Ze ging op het bed zitten en klopte op het kussen naast zich.

“Geen spijt?” vroeg Dieuwertje. Hattum keek wat moeilijk. “Sorry, ik voel me toch wel een beetje schuldig naar Ada toe”, antwoordde Hattum. Dieuwertje at even haar mond leeg, ze had net een hap van haar beschuit met kaas genomen. “Was het niet fijn?” “Ja, echt wel.” “Nou dan. Je moet jezelf geen schuldgevoel aanpraten. Ada wou dit toch zelf? Ik heb er geen spijt van. Ik ben blij dat ik me heb laten overhalen.”

De afgelopen nacht hadden ze het uitgebreid over hun relaties gehad. Dieuwertje had in een vlaag van openhartigheid verteld over het slapen met Frits tijdens dat festival, de daaropvolgende zwangerschap en partnerruil met Anke. Ook vertelde ze over haar swingeravonden met bevriende stellen en haar toenemend gemis aan persoonlijke aandacht en intimiteit met Frits. Hattum op zijn beurt had bekend dat hij er sinds Ada in de politiek zat steeds meer moeite mee had dat haar leven zich grotendeels buiten hem om afspeelde. Ook tussen hem en Ada stond het seksleven op een laag pitje. Het was zelfs zo erg, dat zelfs de kinderen erover begonnen waren dat hij zijn gerief misschien eens buiten de deur moest zoeken.

Dieuwertje knuffelde Hattum even. “Ik snap wel dat je er moeite mee hebt, maar je had de seks echt nodig, volgens mij. Hoe voel je je nu?” Hattum grijnsde. “Behalve dat ik me wat schuldig voel, voel ik me heerlijk verkwikt. Dankjewel Dieuwertje, dat je dit voor mij wilde doen.” Ze keek serieus. “Lieve Hattum, graag gedaan. Het was voor mij een onverwacht genoegen.” Ze liet even een stilte vallen. “Weet je, het was heel fijn vannacht, maar ik ben niet verliefd op je of zo. Vind je dat erg?” De opluchting was van het gezicht van Hattum te lezen. “Nee, hetzelfde hier.” Ze kuste hem zacht. “Friends with benefits?” Hij keek zacht in haar ogen. “Friends with benefits. Ik zal dit niet gauw vergeten, Dieuwertje.”

“Hoe ben je van plan het vandaag aan te pakken? Met de schade thuis en zo?” Er trok een wolk over het gezicht van Hattum. Hij zuchtte. “Weet ik nog niet. Straks eerst de situatie maar eens in ogenschouw nemen en daarna aangifte doen. Die klootzakken, ik laat ze hier niet mee wegkomen!” “Kan ik je nog ergens mee helpen?” “Jij moet je kinderen vandaag toch ook weer ophalen bij je schoonouders?” “Ja, maar daarvoor hoef ik pas aan het einde van de middag in Earnewâld te zijn. Als je wilt, kan ik vanmiddag eerst nog wel even met jou mee.” Met een twinkeling in de ogen: “Op je kinderen passen of zo.” Hattum schoot in de lach. “Ja, dat hebben ze echt nog nodig!” Ernstig waarschuwde Dieuwertje: “Vergis je niet, Hattum. Dit is voor hen heel heftig allemaal. Ze hebben juist nu een luisterend oor nodig, al doen ze zich nog zo zelfstandig voor.” Hij knikte zwijgend. “Ik zou het fijn vinden als je er nog even bij wilt zijn.” “Oké, doen we dat”, zei Dieuwertje luchtig.

Stiekem was ze best wel zenuwachtig, als ze ergens geen zin in had was het om opgemerkt te worden door de pers. Maar ze had al voor zichzelf besloten om op het aanbod van Ada in te gaan. Ze moest maar aan dit soort dingen wennen. Wat een bizarre situatie eigenlijk, medewerkster van Ada, minnares van Hattum…

Een klopje op de deur. “Pap, kan ik binnenkomen?” klonk de stem van Tjitske. “Ogenb…” “Kom maar!” riep Dieuwertje terug. Ze hield de hand van Hattum tegen, die snel een shirt wilde pakken. “Bij ons thuis schamen we ons niet voor ons lichaam. Tjitske heeft ons gister ook al gezien, toch Tjitske?” Die knikte, nu toch wat bedeesder dan gisteravond. Het is toch ook wel confronterend om je vader en een vreemde vrouw samen naakt in bed te zien, al weet je al dat ze seks met elkaar gehad hebben. Maar Tjitske zette zich snel over haar schroom heen. Dieuwertje had haar immers zojuist net zo aangetroffen met haar broer en vannacht waren ze elkaar natuurlijk tegengekomen in de badkamer, terwijl ze allebei hun intieme delen even moesten reinigen…

“Papa, wat ga je straks doen? Met thuis en zo?” “We moeten straks maar even gaan kijken hoe erg het is. Misschien aangifte doen, verzekering inschakelen en zo.” “Denk je dat er pers zal zijn?” Hattum zuchtte geërgerd. “Dat is wel bijna zeker”, bromde hij. “De ratten.” “Ik heb daar niet zoveel zin in, pap. Het zal morgen op school wel erg genoeg zijn. Iedereen weet wie mama is en wat er gister gebeurd is. Ik wil niet zelf ook nog op de tv.” “Dat snap ik, lieverd. Wat stel je voor?” “Kunnen Eale en ik hier zolang blijven?” Hattum dacht even na. “Dat is misschien wel een goed idee. Vraag maar aan Anke en Janna.” “Niet aan Douwe?” Hattum lachte. “Die zegt toch ja.” “Dan vraag ik het aan Douwe”, knipoogde Tjitske. “Anke en Janna, heb ik gezegd. Denk erom!” zei Hattum vermanend, maar zijn ogen lachten. “Dank je, pap!” “Is goed, meid.”

Anke en Janna vonden het prima dat Tjitske en Eale de zondag bij hen zouden blijven. “Inderdaad beter voor jullie als je de pers ontwijkt. Zal ik ze vanavond thuis brengen?” “Dat is lief van je, Janna.” Hattum zuchtte diep en maakte zich klaar om naar huis te gaan. Hij zag er begrijpelijkerwijs erg tegenop en was blij dat Dieuwertje met hem mee wilde gaan. Tegelijk voorzag hij daar ook problemen mee.

Wat als er verhalen over hem en Dieuwertje in het nieuws kwamen? Hij had er met Dieuwertje over gesproken. Die had al een verhaal klaar. Ze kenden elkaar immers al ruim vijftien jaar en hadden elkaar nu toevallig ontmoet bij Douwe. Ada had haar gevraagd of ze Hattum bij kon staan, toen ze zelf weg werd geroepen. Niets raars aan, toch? En er was niets aan gelogen. Hij verbaasde zich over haar koelbloedigheid. Eerlijk gezegd had ze gister die indruk bij hem niet zo gewekt maar kennelijk had hij haar onderschat.

Dieuwertje zelf voelde krachten in zich die ook voor haar nieuw waren. Het gesprek met Ada, haar verzoek om tot haar staf toe te treden, hadden haar enorm goed gedaan. De nacht met Hattum ook. Het leek alsof er plotseling puzzelstukjes voor haar op hun plaats vielen. Ze stuurde een kort bericht naar Ada. ‘Ik doe het’. Ze kreeg per ommegaande een duimpje en een lachebekje retour. Twee minuten later een korte boodschap: ‘geef de journalisten geen munitie’. Lekker dan, wat moest ze daar nou mee? Ze had nul ervaring op dit gebied. Nou ja, ze snapte ook zo wel dat een beetje discretie wel nodig was.

De politie had het erf van Hattum en Ada afgezet, om te voorkomen dat de pers de puinhoop nog erger zou maken en sporen uit zou wissen. Vanwege bedreigingen was tegenover de ingang een mobiele waarnemingspost van de politie ingericht. Een team van omroep Het Vrije Woord, gelieerd aan de partij met die naam, braakte de gebruikelijke verdachtmakingen de ether in. “Het erf van minister Algra is afgezet. Wat valt er te verbergen? Is alles in scène gezet om de tegenstanders van de minister in een kwaad daglicht te stellen?”

In de berm van het weggetje langs het huis stonden allemaal wagens van de pers geparkeerd, het verkeer kon maar met moeite passeren. Boer Harmstra, die er met zijn landbouwmachines niet goed langs kon, raakte met een aanhanger een tv wagen van omroep Het Vrije Woord, die achteruit begon te rijden toen de trekker passeerde voordat de hele combinatie voorbij was. “We zijn live getuige van een aanslag op de pers door buren van minister Algra, ongetwijfeld opgehitst door de minister!” Jaja

De journalisten doken als een zwerm wespen op de arme man, ook al omdat er verder niets te beleven viel. Hij weigerde met de landelijke pers te praten. Alleen een journalist van Omrop Fryslân kreeg de kans om een interview met hem te houden. De boer hield een hele tirade over al die ophefmakers en sensatiezoekers die hier de weg aan het blokkeren waren. En een recht voor zijn raap: “Ik kots van die lui van de PVW en Agrarisch Belang met hun knokploegjes. Ze hebben ook hier geprobeerd om mensen te ronselen om stampij te maken bij Algra, maar waarom zouden we? Het zijn goede buren. Die Woesteling met zijn haatpraat moesten ze het land uit schoppen, die maakt alles kapot.” Nou, daar zat geen woord Chinees bij. Ook geen Nederlands, trouwens, het interview ging in het Fries.

Alle journalisten zaten natuurlijk te wachten op de komst van minister Algra, maar toen even later alleen haar echtgenoot arriveerde, stortten ze zich als een troep hongerige wolven op hem. Hij kreeg de kans niet om zelfs maar tot bij de oprit van het huis te komen. De paar aanwezige agenten probeerden zonder succes een doorgang voor Hattum vrij te maken.

Dieuwertje, die achter Hattum aan gereden was, toeterde luid om doorgang te krijgen. De ploegen journalisten weken met tegenzin uiteen, wat de politie de kans gaf de weg voor Hattum vrij te maken. Dieuwertje draaide snel achter hem de oprit op. De journalisten probeerden achter haar ook het erf op te komen, maar ze stopte haar wagen zo, dat ze er niet langs konden.

Ze kon niet verhinderen dat ze bij het uitstappen meteen een microfoon onder haar neus geduwd kreeg. “Wat is uw relatie tot Hattum Algra?” stelde een journalist van RTL Boulevard suggestief. “Wat is dat nou weer voor vraag. Als u het weten wil: ik ken Hattum en Ada al meer dan vijftien jaar. Toevallig kwamen we elkaar gister tegen bij een etentje met gemeenschappelijke vrienden. Omdat Ada voor spoedberaad naar Den Haag moest, vroeg ze mij om Hattum vandaag te helpen.”

“Klopt het dat minister Algra een relatie heeft met Douwe Atsma?” Dieuwertje schoot in de lach. “Ik ben de ex van Douwe en heb regelmatig contact met hem. Ik heb daar nog nooit iets van gemerkt. Maar ik dacht dat u hier was vanwege de gebeurtenissen van gisteravond? Waar slaan deze vragen dan op?” “Mevrouw, het ging toch om een protest tegen het losbandige gedrag van mevrouw Algra?” “Gelooft u het zelf? Ik heb over dat vermeende losbandige gedrag van mevrouw Algra nog nooit iets concreets gehoord, behalve wat insinuaties in de roddelpers. Nepnieuws door nepmedia, zo heet dat tegenwoordig, toch?” De verslaggever van de NOS schoot in de lach en stak grijnzend zijn duim op. “Die volkswoede was net zo georkestreerd als de ‘spontane’ straatprotesten in Pakistan als meneer Woesteling weer eens iets heeft geroepen over de Profeet. U heeft het nieuws gisteravond toch ook gehoord? De demonstranten zijn aangevoerd vanuit Brabant.

Ze nodigde de verslaggevers van Omrop Fryslân uit om op het erf te komen. Een politieagent begeleidde hen, om erover te waken dat er geen mogelijk bewijsmateriaal vernietigd zou worden. Hattum keek zuur toen ze met de journalisten aan kwam zetten, maar zijn gezicht klaarde op toen ze hem uitlegde dat ze op deze manier de rest van de pers op afstand wilde houden.

Hattum maakte een verslagen indruk. De voordeur van zijn huis was beschadigd door vuur, er was een aantal ramen ingegooid en de hele voortuin was aan gort door tractoren. Twee fraaie notenbomen voor het huis waren simpelweg omver gereden. Voor hem ging het dieper dan de schade aan huis en erf, maar stond dit alles symbool voor de wending die zijn leven genomen had nadat Ada de politiek in was gegaan.

Dieuwertje zag hoezeer alles Hattum raakte. Ze verzocht de journalisten dringend respect voor zijn gevoelens te hebben en hem met rust te laten. Ze mochten hem wel filmen, terwijl hij verdrietig de schade opnam. De journalist vertelde zakelijk wat hier gebeurd was. “Moet u zich voorstellen hoe het voor de bewoners van dit huis zou zijn geweest als ze thuis waren geweest. De echtgenoot en kinderen van de minister. En waarom? Om wat vage geruchten in de roddelpers? Is er ook maar iets wat dergelijk vandalisme zou kunnen rechtvaardigen?”

De journalisten verlieten na een kwartiertje het erf en de diverse ploegen begonnen net hun boeltje op te ruimen, toen er een helikopter aan kwam vliegen. Die landde achter het huis van de minister in het weiland. Ada Algra, vergezeld door de minister president stapte uit en begaf zich naar de ingang van haar erf. Ze legden een korte verklaring af. Met een ernstige blik in de camera’s zei de minister president: “Ik hoop dat deze gebeurtenis de ogen van de mensen opent. Dit heeft niets te maken met ‘protest’, dit is onvervalste intimidatie van politieke tegenstanders, bedoeld om de mensen in dit land de mond te snoeren. Ik wil hier mijn nadrukkelijke steun voor de minister en haar familie uitspreken. Hier is een grens overschreden op een manier die wij niet kunnen tolereren. Het kabinet beraadt zich op maatregelen om onze democratische verworvenheden te beschermen tegen lieden die proberen met geweld en intimidatie politieke meningsverschillen uit te vechten.”

Minister Algra nam het woord. Haar gezicht stond strak. “Wij hebben onze veiligheidsdiensten onderzoek laten doen naar de organisatie van de onlusten van gisteravond. We zullen daarover morgen een persconferentie in Den Haag houden. U begrijpt dat ik als slachtoffer van dit vandalisme bevooroordeeld ben. We hebben daarom besloten dat ik hangende dit onderzoek terug zal treden als minister van Justitie. De Minister President zal mij in deze tijdelijk waarnemen. Ik dank u wel.”

Natuurlijk wilden de journalisten allerlei vragen stellen, maar de Minister President hield de boot af. “Zoals gezegd, wij wilden een korte verklaring afleggen. De persconferentie is morgen in Den Haag. Dan kunt u vragen stellen.” Hij vertrok. Ada bleef achter.

Dieuwertje zat ondertussen met Hattum in de woonkamer. De politie en het onderzoeksteam van de verzekeraar hadden de kamer vrijgegeven, zodat ze konden beginnen met het opruimen van het gebroken glas, kapot gevallen planten en dergelijke. Maar Hattum had nog even de energie niet. Hij zat wezenloos voor zich uit starend op de bank. Dieuwertje zou hem graag in haar armen genomen hebben, maar ze was als de dood dat journalisten dat vanaf de straat zouden zien. Ze beperkte zich daarom tot het vasthouden van zijn handen. “Laat je gevoelens maar even gaan, Hattum.”

Hij slikte moeilijk. “Ik zou de boel hier net zo lief helemaal aan gort slaan. Mijn hele leven ligt in puin, Dieuwertje.” Ze streelde zachtjes met haar duim over zijn hand. “Zo moet je niet denken, Hattum. Je hebt een vrouw die van je houdt, je hebt twee fantastische kinderen. Deze storm trekt wel weer over.” “Is dat zo? Mijn vrouw houdt meer van politiek dan van mij, verdomme.”

“Nou moet je eens goed naar mij luisteren, Hattum. Ada houdt van politiek, dat is waar. Maar ik heb gister gemerkt hoe diep haar liefde voor jou is.” “Nou, geweldig”, bromde Hattum sarcastisch, “door een stand in te regelen voor mijn romantische avond met haar.” Dieuwertje antwoordde scherper dan ze wilde: “Sorry hoor, dat je je met mij moest behelpen.” Geschrokken keek Hattum haar aan. “Neem me niet kwalijk, Dieuwertje, het was vannacht echt heerlijk met jou. Het wordt me allemaal wat te veel.” Haar ogen verzachtten zich weer. “Dat snap ik, lieverd, voor mij was het ook een hele stap. Eerst was ik boos op Ada, toen ze het me vroeg. Janna heeft me overtuigd om het toch te doen en ik heb er geen spijt van. Ik heb van je genoten.”

Uit de deuropening klonk de stem van Ada. “Vinden jullie het goed als ik er bij kom?” Ze klonk onzeker, breekbaar. Dieuwertje en Hattum keken verrast op. Zo kende hij haar niet, de laatste tijd. “Kom maar”, zei hij. “Mag ik je even vasthouden?” vroeg Ada onzeker. Hattum ging staan en wachtte haar gespannen op. Bijna struikelend liep Ada op hem af en klemde zich aan hem vast. Verdwenen was de sterke minister. Ze was nu niet meer dan een vrouw die steun zocht, steun op het veiligste plekje wat zij kende, in de armen van Hattum. Ze begon onbedaarlijk te huilen. Hij hield het ook niet droog. De tranen stroomden langs zijn wangen.

Dieuwertje keek het met gemengde gevoelens aan. Ze vond het mooi zoals beide echtelieden elkaar hier in de armen sloten en hun emoties de vrije loop lieten. Ze voelde zich ook gegeneerd, een indringer die hier niet hoorde te zijn. Ze vroeg zich af of ze er stilletjes tussenuit zou knijpen, afscheid zou nemen of even wachten op een gunstiger moment. Ze besloot tot het laatste.

Na een paar minuten kwam Ada weer wat tot bedaren. Ze hief haar gezicht naar Hattum op en begon zijn tranen weg te zoenen. “Schat toch, het spijt me dat ik je zo in de steek heb gelaten.” Ze knuffelden nog een poosje. “Het spijt me zo, lieverd. Jij bent mijn veilige haven, zonder jou kan ik dit allemaal niet”, snikte Ada.

Achter zich hoorde Dieuwertje een gerucht. Ze snelde naar de deur en zag de commissaris van politie aan komen. “Nu even niet!” snauwde ze. “Gun deze mensen even een momentje alleen. Hoe zou u zich voelen als u uw vrouw tijdens rellen voor uw huis achter moet laten vanwege uw werk?” “Neem me niet kwalijk, mevrouw, u heeft gelijk. Het is niet dringend. We zijn klaar met het onderzoek. De politiepost blijft tot nader order bemand, kunt u dat doorgeven aan mevrouw de minister en haar man?” “Dank u, dat zal ik doen.”

Het geluid van de stemmen had de knuffel tussen Ada en Hattum onderbroken. Ze kwamen met de armen om elkaars middel naar Dieuwertje. “Dankjewel, Dieuwertje. Ik zag in de helikopter hoe je de pers te woord stond. Heel goed. Ook bedankt dat je ons net ons momentje gunde maar vooral dat je afgelopen nacht mijn stand in wilde zijn.” Ada keek even met een flauwe glimlach naar Hattum. Die kreeg een rood hoofd, maar kuste de haren van Ada. Hij liet haar los en stapte naar Dieuwertje.

“Lieve Dieuwertje, ik weet niet hoe ik je moet bedanken voor vannacht. Dat zal ik niet gauw vergeten.” Hij knuffelde haar innig en zoende haar op haar mond. Zij zoende hem liefdevol terug. Toen verbrak ze de zoen. “Het was me een genoegen, Hattum, ik ben blij dat ik het mocht doen. Het lijkt me beter dat ik jullie nu alleen laat, jullie zullen wel even tijd voor jezelf willen hebben.” “Ik neem van de week nog wel even contact op, Dieuwertje, hoe we jouw assistentschap vorm zullen geven.” “Is goed. Kijk maar wanneer je tijd hebt, Ada.” Die giechelde. “Deze week veel, ik ben even ‘out of office’.” “O ja, denken jullie een beetje om jullie kinderen. Schatten, allebei, maar ze hebben jullie heel hard nodig op dit ogenblik.” “Hoe bedoel je?” “Ze zijn kwetsbaar, Ada. Al dat gedoe raakt hun ook, niet alleen thuis maar ook op school. Heb begrip, als ze ineens wat raar doen.”

Dieuwertje nam afscheid. Twintig minuten rijden, dan zou ze bij haar schoonouders zijn en haar kinderen weer zien. Ze verheugde zich op het weerzien, vooral met kleine Douwe. Haar lieve knulletje, die zo bang was dat papa en mama hem zouden verlaten. Dat ging niet gebeuren, had ze zich heilig voorgenomen. Als de kinderen op bed lagen, zou ze Frits bellen.

wordt vervolgd