Donderdagochtend werd ik wakker door de zon in m’n gezicht. De eerste keer dit jaar! Naast me klonk even later: “Kan dat felle licht uit, Kees?” “Nee schat, want dan wordt de gas- en elektriciteitsrekening skyhigh. Dat felle licht heet ‘zon’ en het is dit jaar de eerste keer dat hij ’s ochtends vroeg in de kamer schijnt. Geniet ervan.” Er klonk wat gemopper naast me onder het dekbed.
Ik keek op de wekker: vijf voor half zes. “Kom schatje, er uit. Productie draaien. En vanavond lekker bugelles.” Ik trapte het dekbed omlaag en deed de zonwering omhoog. Wéér gemopper, maar toen stond Joline op en rekte zich uit. “Blijf staan zo, Joline… Jouw silhouet in die korte nachtpon tegen de zon in… Prachtig!” Ze draaide zich langzaam om en ik keek naar een glimlachend gezicht. “Dank je wel. Altijd fijn om te horen dat je ’s morgens om bijna half zes nog steeds goed uitziet. Zeker na een vreselijk opwindende…”

Ze schrok. “Kees! Ben jij gisteren wel klaargekomen? Het schiet me nu weer te binnen… Ik stond te douchen en vroeg me af waarom jij er niet bij kwam… En even later weer vergeten. Vertel!” Ze liep naar me toe en legde haar armen op mijn schouders. Ik moest zachtjes lachen en ze keek paniekerig. “Nee dus! Heb ik je zó in de steek gelaten?”
Ik trok haar naar me toe. “Schat, je hebt me niet in de steek gelaten. Je hebt me vreselijk laten genieten door jezelf he-le-maal aan me te geven. Je ging helemaal op in je genot en dat was prachtig om te zien en te voelen. Nee, ik ben niet klaargekomen, maar wees er zeker van dat ik met een hele grote glimlach in slaap gevallen ben.” Ik kuste haar blonde haren en streelde haar rug. “Mooie vrouw van me…” Ze keek me lang aan. “Jij bent een hele bijzondere vent, Kees…”
Toen sloeg ze haar armen om me heen. Haar lippen streelden mijn linkeroor en ik hoorde zachtjes: “Ik hou van je. Met jou wil ik trouwen.” Haar tong gleed over mijn oor en ze vervolgde: “En eindeloos mee vrijen. In een mooie rok of jurk, spannende lingerie en een geilmakende panty. Speciaal voor jou.” Ze keek me aan. “Vanavond. Na bugelles. Hier op dit bed, begrepen?” Haar ogen waren zacht en keken me verliefd aan. “Het zal me een waar genoegen zijn, mooie vrouw.” Een snelle kus volgde en daarna zei Joline: “En nu aankleden, Kees. Vandaag eerst lekker aan het werk.”

Het ontbijt ging vlot; de zussen smeerden elk netjes vier boterhammen voor hun lunchpakket en er gingen twee sinaasappels bij. “Goed zo meiden. En nu ook eten. Muesli of boterhammen?” Er gingen twee boterhammen naar binnen en een bak muesli. “Goed voor de vezels!” knikte Joline. Tijdens het eten vertelde Joline over de plannen voor het weekend. “Na dansles rijden we meteen richting Malden. En daar blijven we tot zondag.”
Charlotte schudde haar hoofd. “Liever niet, Joline.” Margot vulde aan: “We willen zondagochtend hier naar de kerk.” Joline sloeg haar hand voor haar mond. “Oh, wat stom van me! Sorry… Helemaal niet aan gedacht! Dan gaan we zaterdagavond na het eten weer naar huis. Sorry meiden, ‘kerk’ zit nog niet in m’n systeem.”

“Heiden”, bespotte ik haar grijnzend. “Alsof jij de laatste jaren zo braaf naar de kerk ging, Kees Jonkman…” Ze keek verontwaardigd. “Wij bekeren jullie wel hoor…” giechelde Charlotte. “En anders doet Nadia het wel”, vulde Margot lachend aan. “Nadia…!” Joline keek de zussen aan. “Zullen we die ook uitnodigen voor vrijdagavond?” Ik keek zuinig. “Lieve schat… We zijn al met… tien mensen. Kunnen al die lui wel fatsoenlijk in Malden slapen? En Nadia er ook nog bij?”
Joline lachte zachtjes. En die lach werd steeds breder. “Je vergeet één ding, Kees…” Ik trok een wenkbrauw op. “Ik dacht het niet; je ouders op hun kamer, mijn Pa en Ma op de logeerkamer, wij op jouw kamer, Rob met Mel op Rob z’n kamer, Ton en Claar in Ton z’n ouwe optrekje... Dan zijn de slaapkamers écht op hoor. Ik vergeet niks.” Joline blééf lachen. “Sukkel… Wat dacht je van de wijnkelder?”
Ik keek haar verbijsterd aan. “Shit. Ik moet het wéér bekennen: ‘Je-hebt-gelijk, schat.’ Steengoed van je!” Toen betrok mijn gezicht. “Ik vraag me alleen af of er zaterdagochtend nog één samenhangend woord uit deze twee dames en Nadia te persen is, na een nachtje in de wijnkelder…”
De gezichten van de zussen waren één enorm vraagteken en Joline giechelde. “Jullie krijgen een logeerkamer die vrij uniek is. En als jullie er niet durven te slapen…” Ze keek naar mij. “Dan mogen jullie en Nadia in mijn ouwe kamertje slapen. Duiken Kees en ik wel samen de wijnkelder in.” Haar blik werd nu écht ondeugend. “Lekker geluiddicht…” Charlotte keek naar Margot en samen proestten ze het uit. Bijna stikkend van het lachen zei Margot: “Is soms wel nodig bij jou, Jolien… Gisteravond…”

Meer kon ze niet uitbrengen; gierend van het lachen hingen beide zussen in hun stoel. Joline werd rood. Knalrood zelfs. “Hebben jullie…?” Charlotte hikte: “Jij hebt het héél gezellig… gehad gisteravond. We hadden… het raam openstaan; jullie ook waarschijnlijk. En we konden… soms even meegenieten.” Margot keek naar mij. “Jou hebben we niet gehoord, Kees…”
Ik trok een onschuldig gezicht. “Ik ben de zedigheid zelve, dames.” Nu was het Joline’s beurt om het uit te proesten. Daarna stond ze op, legde haar armen om de beide zussen heen en zei: “Ja, wij hebben gisteren de liefde gevierd, zoals we dat hier noemen. En daar hebben we hevig van genoten. En sorry dat jullie daarvan mee moesten genieten. Zullen we voortaan op letten.
Maar… Over die logeerkamer in mijn ouderlijk huis: Onder dat huis zitten drie verdiepingen kelder. De onderste is een atoomschuilkelder geweest. Heeft mijn pa deels verbouwd tot wijnkelder, maar het slaapgedeelte heeft hij in de oorspronkelijke staat gelaten. Daar is plaats voor acht mensen om te slapen. In de zomer heerlijk koel, in de winter kun je het met een kacheltje prima warm stoken.” Margot keek haar zus aan en beiden schudden het hoofd. “Liever niet, Jolien. Wij zijn wat allergisch voor kelders.” Charlotte vulde aan: “Als we weer eens wat hadden uitgespookt wat niet mocht, werden we in de kelder opgesloten. Geen licht, geen eten, geen bed en koud.”
Joline verstrakte en zei zachtjes: “En wanneer was de laatste keer, meiden?” Ze dachten even na. “Vorig jaar, vijf december. Heel Nederland vierde Sinterklaas en wij zaten de hele vrijdagnacht in de kelder…” Ik keek Joline aan. “En toen vroor het een graad of acht… Het weekend dat wij inderdaad een bijzonder mooi Sinterklaasfeest vierden in Amersfoort…”

Joline ging rechtop staan. “Meiden, dit is je reinste mishandeling. Ik hoor steeds meer van jullie jeugd en ik ben langzamerhand in staat om naar de firma Bongers te rijden en jullie voormalige ouders hun gezicht open te halen met m’n nagels…” “En dan ga ik er ook nog een keertje overheen met mijn vuisten”, gromde ik. “Echt meiden, jullie moeten aangifte doen. Dat ouders hun kinderen af en toe een tik geven… Prima, daar worden ze hard van. Dat gepamper wat men tegenwoordig doet, is ook niet goed. Maar je volwassen dochters opsluiten in een kouwe kelder, terwijl het buiten streng vriest... Nog even los van alle andere onfrisse zaken die we ondertussen gehoord hebben.”
Charlotte zei: “Kees… je weet niet wat je op je hals haalt…” Ik keek haar aan. “Lot, dat weet ik, dat weten wij, bij benadering wél. Joline en ik hebben eerder met dat bijltje gehakt, weet je nog? De maand december was hier nogal gewelddadig. Wij nemen morgen vrij. Jullie ook. En morgen zetten jullie de dingen op papier en doen aangifte van mishandeling en uitbuiting. En daarna, om al die nare gedachten uit je kop te krijgen, gaan we naar Malden en dan slapen jullie, én Nadia als ze wil, op de kamer van Joline.” Ik keek Joline aan. “Dan trekken wij ons wel terug in de wijnkelder. Met de deur dicht.” En nu: de ontbijtboel opruimen, jas aan en naar Gorinchem, anders zijn we te laat en krijgen jullie de wind van voren van Fred.” Ondanks alles giechelden ze.
Even later reden we weg. Er klonk gefluister op de achterbank. “Hé meiden… Da’s niet zo netjes! Mogen we meeluisteren of is het privé?” Ik zag een hand op Joline haar schouder. “Jullie hoeven je voor ons niet in te houden als jullie eens ‘de liefde vieren’, Joline. We waren blij voor jullie toen we het hoorden.” We zullen de ramen voortaan dichtdoen, dames”, bromde ik. “Dan hoor je helemaal niks meer uit onze slaapkamer.” Charlotte giechelde: “Nou ja… ‘slaap’…” Joline en ik zuchtten demonstratief.

Eenmaal in Gorinchem ging de dag snel. Ik meldde aan Henk dat ik vrijdag vrij nam. “We moeten een aantal dingen voor en met de zussen Bongers regelen.” “Geen probleem, Kees. Tenminste: als je me even de bijzonderheden voor Groningen geeft.” Joline had Theo al ingeseind. Samen met Henry en Rob werkte ik wat zaken uit voor de coasters in Groningen; na de lunch ging ik verder met het ontwerp voor het lasbedrijf. Dat was, op een aantal details na, vrijwel klaar; volgende week ging ik er naar toe om het geheel voor te stellen aan de directie. Daar maakte ik nog een presentatie over.
En om half vijf reden we weer zuidwaarts. De zussen hadden nu elk een eigen, tijdelijk bureau gekregen in de ruimte waar Joline ook zat. Volgende week zouden hun permanente bureau’s, stoelen en wat archiefkasten geleverd worden. Ze hadden ze zelf uit mogen zoeken en waren er dolblij mee. Net als met hun nieuwe laptops; die was Theo komen brengen. Daar waren ze helemaal van ondersteboven.
“De directeur die zelf laptops komt afleveren… Joline, we gaan hier nooit meer weg!” Joline glimlachte en knipoogde naar mij. “Wacht maar…”, zei Joline. “Volgende week zitten jullie een halve dag bij Fred voor de software. Dan piep je wel anders!”
Er schoot mij plotseling iets te binnen… Shit! Morgen, vrijdag, dansles! “Dames, er is nog iets wat wij moeten bespreken. Vrijdagavond hebben we altijd dansles. Samen met Fred, Wilma, Claar en Ton en Rob en Melissa. Willen jullie mee of blijven jullie dan liever thuis?” Het was even stil. “Wij kunnen niet dansen, Kees…” “Dat begrijp ik, maar je kunt altijd kijken of het je leuk lijkt. Tot een half jaar geleden kreeg ik ook een hartverzakking als Joline het woord ‘dansles’ liet vallen. Ik was een onhandige klungel die regelmatig over z’n eigen voeten struikelde. Nu vind ik het vreselijk leuk en diverse lieden roepen dat ik het niet onaardig doe. Maar goed ook: Joline en ik moeten het bal openen op onze bruiloft. Ga gewoon mee en kijk. Lijkt het je niks: prima, dan blijven jullie op vrijdagavond thuis. Lijkt het je leuk, dan doe gewoon mee. Er komen regelmatig beginners bij, da’s geen probleem.”
In mijn spiegel zag ik wat aarzelende gezichten. Joline draaide zich half om. “Goed luisteren meiden: er moét niets. Als jullie liever thuis blijven: ook goed, dan halen we jullie na de dansles op voordat we naar Malden gaan.” Margot zei plotseling: “We gaan mee.” Ze giechelde. “Ons eens onderdompelen in de grote zonde die ‘dansen’ heet…” Ze kreeg een por van haar zus. “Ophouden met die onzin. Zouden we niet meer doen.” “Zo is dat, Lot. Genieten van wat er wél kan. En dat is best veel.” Joline keek tevreden.

“Ja, dat hebben we gisteravond gehoord…” klonk er zachtjes vanaf de achterbank. Naast me werd demonstratief gezucht en Joline draaide zich om. “Meiden, jullie mogen ons daar best mee plagen… Als we onder elkaar zijn. Op het moment dat je dat bij DT gaat doen, breekt de hel los in de vorm van Joline Boogers en Kees Jonkman. Gesnopen?”
Heel even was het stil en toen klonk er een timide “Sorry. Zullen we niet meer doen.” Ik keek in de spiegel in twee geschrokken gezichtjes. “Lieve dames, hebben jullie goed gehoord wat mijn vriendinnetje net zei? Jullie mogen ons daarmee best plagen, maar alleen als we onder elkaar zijn. We kunnen best wel tegen een geintje, hoor. Niet meteen dichtslaan. Als jullie verkering krijgen gaan we jullie pesten. Deal?”
Ik zag twee voorzichtige glimlachjes. “Mooi. En als boetedoening mogen jullie weer koken vandaag. We stoppen bij de supermarkt, jullie kopen wat er nodig is en koken. Dan kan ik ten minste nog even studeren, anders krijg ik van Greet onder uit de zak.”

Zo gezegd, zo gedaan: thuis ging ik studeren, de zussen gingen samen met Joline de keuken in en even later waren ze druk bezig,onder de klanken van Hummel, Clarke en een wat onbekendere componist: Alfred Hollins. Die had een Trompet Menuet geschreven wat Greet me als ‘hoofd-huiswerk’ had opgegeven. Ze wilde het samen met mij spelen. “Misschien leuk voor een uitvoering, Kees!” had ze gezegd. Toen ik de muziek bekeek had ik blijkbaar nogal twijfelend gekeken, want ze zei er meteen achteraan: “Dat kun jij prima spelen. Niet te min over jezelf denken,meneer Jonkman!”
Enfin… Ik had er de afgelopen weken wel m’n best op gedaan, maar pittig wat het wel. Meneer Hollins had er aardig de vaart in, en dat eiste vingervlugheid van de blazer. Aan de andere kant: ik had uitvoeringen op You Tube gezien; ook de diverse organisten moesten ook aardig aan de bak, met name met hun voeten. Het leek me een moeilijk stuk voor Greet, want die had niet zulke lange benen. Of ze zou op orgelbank van links naar rechts moeten springen.
Misschien kon ik haar een duwtje geven, dacht ik grinnikend. En dan iets te hard, zodat ze van de orgelbank zou vliegen… “Kom op Kees, studeren!” Met een midi-opname op de computer die de orgelpartij speelde, oefende ik drie kwartier lang.
Ik had een hekel aan de midi-files, want die klonken me veel te mechanisch. Dat waren ze natuurlijk ook; computergestuurde nootjes, perfect in het ritme, maar zonder enig gevoel. Juist een kleine vertraging of versnelling, een achtste seconde méér rust tussen twee maten veranderde een mechanische opeenvolging van noten eensklaps in muziek. Aan de andere kant: midi was een prima hulpmiddel om een nieuw stuk ‘neutraal’ in te studeren. De accenten kon je daarna, zodra je het stuk in de vingers had, zelf aanbrengen…
Op dezelfde manier repeteerde ik “Jesus bleibet meine Freude” van Bach nog een keer of twee. Greet had me opdracht gegeven om de uitkomende partij in te studeren. “Ik wil je dat, samen met mijn zwager en Wendy, eens laten uitvoeren…” Ondertussen had ik met een schuine blik gezien dat het eten vrijwel klaar was. Ik maakte de bugel schoon, legde hem in zijn koffer, waste mijn handen en begon de bar gereed te maken voor de maaltijd.

“Sjongejonge, meneer steekt ook eens de handen uit de mouwen…” Joline keek me plagend aan. “Wees blij. Joline. Zat kerels die nog niet eens een zoutvaatje op tafel zetten.” Charlotte’s stem klonk nogal bitter vanaf het fornuis. Joline draaide zich om. “Daar heb je gelijk in. Sorry, ik zat Kees te plagen.” “Ohhh… Was dát het? Dan kun je daar gewoon mee doorgaan, hoor!” Margot keek lachend op. en ik trok een zielig gezicht. “Zit ik met drie vrouwen opgescheept en word ik gepest. Vind ik niet kunnen, verdorie!” Drie handen, drie naar beneden wijzende vingers en ik drukte me weer vijf keer op.
“Jullie gaan hier morgen spijt van krijgen, meiden. Ernstig veel spijt. Met name in de lunchpauze.” Joline lachte me uit. “Die lunchpauze hebben we hier, lieve schat. DT zal het morgen zonder fitnessbeul moeten doen!” Ik sloeg mezelf voor het hoofd. “Shit! Compleet vergeten… Maar goed, ik weet wel iemand die de honneurs kan waarnemen. Fred heet hij. En dan neem ik zijn beurt maandag wel over.”
Ik lachte gemeen en pakte de telefoon.

“Hé Kees… Was ist los?”
“Fred, even iets serieus. Wij gaan morgen de zussen Bongers helpen met aangifte doen. Zijn de hele dag vrij. Kun jij de training in de middagpauze voor je rekening nemen?”
Een grommende lach klonk. “Altijd makker. Wat ga ik morgen genieten… Ik verzin wel iets leuks, Kees.”
“Mooi, maat. Dan neem ik het maandag wel van jou over; ze zitten me hier te pesten.”
Het was even stil. “Dus jij gaat maandag je gram halen? En de rest van DT is dan ook de sigaar? Lekker dan… Ik zal ze alvast mentaal voorbereiden.”
“Dank je wel. Bereid je jezelf ook een beetje voor, maandag? Mazzel…”

Met een grinnik verbrak ik de verbinding. “Zo. Ook weer geregeld.” Charlotte zette een pan op de bar. “Mooi. Dan nu eten. We hebben boerenkool gemaakt met een braadworstje.” En die boerenkool was prima te eten, evenals het dessert: griesmeelpudding a la Joline. Daarna ging het servies in de afwasmachine en ik pakte de bugelkoffer en m’n muziek. “Gaan de dames mee? We gaan Greet verrassen.”
In de hal van de kerk hoorden we het orgel al. Joline trok een gezicht. “Oh nee hé? Dat stuk heb ik vanavond al teveel gehoord!” Greet speelde de orgelpartij van het Trompet Menuet van Hollins. Vlot! We luisterden even. Het klonk een stuk beter dan zo’n Midi-file. “Kom, naar binnen.” Charlotte keek me aan. “Wij blijven beneden, Kees.” Ik knikte en ging de trap op naar de orgel-galerij.
“Hoi Greet…” zei ik toen ze klaar was met het stuk. “Goede avond majoor”, was het spottende antwoord. “Hoe staat het met uw ruggengraat?” “Weet ik niet. Achtergebleven op de operatietafel, denk ik. Greet, kunnen we eerst een bak koffie drinken? Ik leg het je zó wel uit.” Ze keek vragend. “Beneden, Greet.”
We liepen omlaag en ze zag Joline en de zussen in een bank zitten. “Wat…?” Ik leidde haar naar de deur.
“Zometeen.”
Met een kop koffie voor ons begon ik te vertellen en tijdens mijn verhaal keek ze steeds kwader. “Wát een…” Ik schudde mijn hoofd. “Niet hier, mevrouw Zwart. Je zit in een kerk.” Ze staarde even voor zich uit. “Ja. Maar hetgeen ik net hoorde zou voldoende zijn om heel veel mensen de kerk uit te jagen. In de looppas. Om er nooit meer terug te komen.” Ze keek me aan. “Kees… Om dit soort dingen te voorkomen sturen wij militairen naar Bosnië en Afghanistan. En het gebeurt gewoon hier in Nederland!”
Ik knikte. “Ja. Gelukkig op kleine schaal, maar toch. En daarom ben ik zo blij dat deze dames de ballen hebben gehad om er vandoor te gaan. En nog veel blijer dat ze hun toevlucht bij ons wilden nemen én dat ze religie niet de rug toe hebben gekeerd. En daarom wilde ik eerst met jou koffiedrinken; de meiden even met rust laten, zonder dat wij Hummel, Clarke of Hollins door de kerk laten schallen.”
Ze keek me lang aan en legde een hand op de mijne.
“Kees… Heeft iemand vandaag al gezegd dat je goed bezig bent? Je bent goed bezig, Kees.” “Dank je wel. Maar Joline en ik zijn sámen bezig, Greet.” “Ik zal het haar straks ook zeggen. Maar wat denk je? Zullen we die meiden eens verrassen met mooie muziek? Dan beginnen we met ‘Jesu bleibet meine Freude’. En je maakt er wat moois van, majoor!” Ik stond op en sprong in de houding. “Zeker wachtmeester. Tot uw orders, wachtmeester!”

Het was stil in de kerk. In een van de banken zag ik de zussen met Joline tussen hen in. Armen om elkaar heen. Greet en ik liepen stil naar boven. Ze zette het orgel aan en trok twee ‘lichte’ registers uit: een roerfluit en een holpijp. “Zachtjes, Kees…” Ik knikte en we zetten in. Bijna dromerig klonk de muziek door de kerk. Greet speelde de melodie en de onderlijn, ik speelde de uitkomende stem. Zo zacht mogelijk. Ik kende het stuk ondertussen uit m’n hoofd en kon dus goed op Greet letten. Soms liet ze een kleine pauze vallen, of versnelde ze juist; daar kon ik goed op anticiperen.
Toen het laatste akkoord was weggestorven stond ze op van de orgelbank. In de kerk stonden Joline en de zussen naar ons te kijken. “Dank jullie wel”, hoorden we Charlotte zeggen. “Gaan jullie maar door, wij gaan wel in de hal zitten.” Greet knikte en pakte de muziek van Hollins. “Zo. Laat maar eens horen, Kees. Je hebt twee weken de tijd gehad, dus…” Ze telde af: lekker vlot zette ze in.
En terwijl ik speelde, keek ik af en toe naar haar benen. Inderdaad dansten haar voeten op het pedaal en moest ze regelmatig over de orgelbank heen en weer schuiven. Ik moest grinniken en verloor mijn ademcontrole. Met een rare piep schoot ik uit.
Greet stopte en keek me aan. “Wat heb jij? Kikker in je keel of…?” Ik bleef lachen. “Gisteren zat ik wat Youtube te kijken. In een van de commentaren stond dat dit stuk best pittig is voor organisten met korte benen. Moeten veel heen en weer schuiven op de orgelbank. Vannacht lag ik er aan te denken om je eens te helpen… En dan een zetje te geven zodat je van de orgelbank schuift en ernaast op de grond dondert.”
Greet keek me donker aan. “Denk jij 's nachts aan mij? Terwijl je in bed ligt, meneer Jonkman??" Haar ogen flikkerden. "Als ik dit tegen Anita vertel, vindt die er nogal wat van!! Bovendien ligt er een hele knappe vrouw naast je. Concentreer je dáár maar op, potverdorie! En zorg maar dat je je ademtechniek in bedwang houdt en niet zit te ginnegappen tijdens mijn les, Kees. Niet goed is opnieuw!”
Ze begon weer bij het begin van het stuk. Bijna vijf minuten later klonk het laatste akkoord. “Dat ging best aardig, Kees. Maar iets meer anticiperen op mij. Je kunt aan mijn hoofd zien wanneer ik vertraag of versnel. Als je meer loskomt van je bladmuziek kun je daarop letten. Midi is een leuk hulpmiddel, maar het is mechanisch. Digitaal. Zit geen gevoel in.” Ze gniffelde. “Dat spreekt jou natuurlijk wel aan, maar als je een stuk zó speelt blijft er niets over behalve een aantal nootjes die toevallig samen mooie akkoorden maken. Verder niets. Meer gevoel in je muziek leggen! Enfin, dat refrein van mij ken je ondertussen wel.” "Klopt, Greet. 't Is net een grijsgedraaide grammofoonplaat..." Ze keek boos. Zo gingen we nog een uurtje door: serieus studerend, af en toe een geintje en even later weer muziek makend.
Joline, Charlotte en Margot kwamen op een gegeven moment weer de kerkzaal in en gingen op de leuning van een bank zitten, hun gezichten naar ons toe. Toen het bijna tien uur was klom Greet van orgelbank af en keek naar beneden. “Dames… hebben jullie verzoeknummers? Dan kun je Kees aan het werk zetten…” Ik gromde. “Je bent een krengetje, wachtmeester.”
Joline antwoordde. “De Eurovisiemars. De officiële naam van het stuk ken ik niet, maar…” Greet zei meteen: “Het ‘te Deum’ van Carpentier. Maar dan wel helemaal!” Joline knikte. “Ja. Juist dat middelste deel is mooi.” Ze giebelde even. "Dan is die bugel ten minste even stil." Greet keek me aan. “Het thema ‘forte’ Kees. Ik speel het middelste deel zachtjes, ingetogen. Muziek nodig?” Ik schudde ontkennend. “Nee. Ken ik uit m’n hoofd.” Greet knikte. “Mooi. Goed op mij letten dan.”
Ze zocht de muziek op, ze die voor zich neer en telde af en we zetten in. Ik kon nu voluit gaan; heerlijk!

Even gingen mijn gedachten terug naar de kerk in Duitsland, vorig najaar. Toen had ik voor de eerste keer voor Clara en Meissa dit stuk gespeeld. Op een bugel die te vergelijken was met het instrument wat ik nu bespeelde… Veel te snel was het stuk afgelopen en draaide Greet zich naar me om. “Dit ging lekker, Kees. Dank je wel.” Het was de eerste keer dat ze me na een les bedankte en ik stond haar een beetje aan te gapen.
Ze glimlachte. “Ook ik kan van de muziek van leerlingen genieten, Kees. En ik heb genoten. Dit stuk zit in jouw genen. Je speelt het uit je hart en dat is te horen. Vandaar mijn bedankje. En nu spullen opruimen, beneden nog wat drinken en dan naar huis.” We kletsten nog wat, onder het genot van een glaasje sap. Toen we op het punt stonden om naar huis te gaan zei Greet tegen de zussen: “Als jullie willen mogen jullie gewoon met Kees meekomen, hoor. Er zitten wel vaker mensen in de kerk als ik les geef.”
Charlotte knikte. “Dank je wel. Misschien gaan we daar gebruik van maken. Maar zondags zitten we hier in ieder geval!” Greet knikte simpel. “Gezien jullie geschiedenis: dat is héél fijn om te horen.” We namen afscheid. In de auto, onderweg naar huis zei Margot zachtjes: “Dit was een mooie avond. Dank je wel dat we mee mochten.” Ik hield mijn mond. Commentaar was nu overbodig.
Eenmaal thuis gingen de zussen meteen naar bed. “Morgenochtend staat het ontbijt om half acht klaar, meiden. Daarna gaan jullie je aangifte voorbereiden. Om half één heb ik een afspraak gemaakt op het politiebureau in Groot-Ammers. Ik denk dat we daar wel een tijdje zitten. Welterusten.”
Joline trok mij de slaapkamer in. “Kees… Wat wil je? Moeten de ramen dicht of kunnen ze open blijven?” Ze keek ondeugend en ik schudde mijn hoofd. “Laat maar lekker open, Joline. Ik ben nu niet in de stemming voor erotische spelletjes. Ik heb net heerlijk gespeeld en ben best moe. Het was in Gorinchem ook inspannend. Zelfs als je je geld alleen maar verdiend met tekenen. Morgen, meisje. Dan ga je kennismaken met Kees in de SM-kelder.”
Ze lachte ontwapenend. “Ik ben héél benieuwd, ridder van me. Maar we maken er wel een feestje van!” “Zeker weten, Freule. En je kunt gillen wat je wilt; niemand die je hoort.”
We poetsten onze tanden en kropen in bed. “Ik ben benieuwd wat voor ellende er morgen nog meer naar boven komt, Kees…” Ik gromde. “Ik helemaal niet. En ik wil er niet bij zijn, Jolien. Het enige wat er dan zou gebeuren is dat ik woest in de auto stap en pa en ma Bongers ga verbouwen.” Een zachte hand gleed over mijn arm. “Dat doet mijn ridder niet. En wij blijven bij de meiden, Kees. Oké, misschien niet bij de opname van het proces-verbaal zelf, maar wél bereikbaar voor hen. Ze hebben een steuntje in de rug hard nodig. We nemen elk een goed boek of onze laptops mee en gaan in het bureau een stukje lezen. Of werken van mijn part. Maar als de zussen ons nodig hebben, zijn we er voor hen, oké?”
Ik gaf haar een zoen. “Je bent goed, Jolien. En ik zal me gedragen. Maar hou er ook rekening mee dat we morgenavond beiden misschien niet zo in de stemming zijn voor erotische spelletjes.” Joline schudde haar hoofd. Misschien wel, Kees. We gaan na ons bezoek aan Groot-Ammers ergens uit eten, thuis verkleden en dan door naar dansles. En van daar uit naar Malden. Dan komen we wel in de stemming, reken daar maar op!” Een zachte zoen volgde.
“En we zorgen dat die meiden morgenavond met een brede glimlach in mijn bedje tuimelen, goed?” “Da’s niet zo moeilijk, schat. Twee Irish Coffee’s á la Kees Jonkman en ze zijn uitgeschakeld.” “Alcoholist. Je bent een enorme zuiplap, Kees Jonkman. Jij denkt dat elk probleem met drank is op te lossen. Slapen jij!” Ze ging tegen me aan liggen. “En tóch hou ik van je…” Het duurde niet zo lang of ik voelde me wegzakken…