Anke wilde snel met haar buren praten, zodat we geen geroddel zouden krijgen. Ook haar ouders wilde ze gauw op de hoogte brengen. Ze liet er geen gras over groeien. Al de volgende dag nadat ik bij Anke was ingetrokken, nodigde ze hen uit voor de koffie. Aan de ene kant woonden Henk en Irene, een stel van rond de veertig, aan de andere kant Rick en Nynke, van ongeveer onze leeftijd. We spraken af dat ik wat later aan zou sluiten, zodat zij eerst de situatie kon inleiden. Ik ging maar even wandelen, kon ik gelijk de omgeving daar verkennen.

Anke vertelde de buren dat Frits vertrokken was, hoe Frits en zij Dieuwertje en mij hadden ontmoet en dat we halsoverkop verliefd waren geworden op elkaars partners. Toen we dat onder ogen zagen, hadden we in goed overleg besloten om meteen van partner te wisselen. Dus was Frits bij Dieuwertje ingetrokken en ik bij Anke. De zwangerschap liet ze nog maar even weg. De buren waren er wel beduusd van. Ze hadden altijd goed met Frits op kunnen schieten. Maar het was hun al wel opgevallen dat er hier in huis ineens een onbekende man in en uit ging, terwijl Frits afwezig was.

Toen ik binnenkwam, voelde de stemming wat bedrukt. Ik stelde me voor. “Hoi, ik ben Douwe Atsma. Ik ben gister bij Anke ingetrokken. Jullie zijn de buren, heb ik begrepen?” zij stelden zich ook voor. Henk zei: “Eerlijk gezegd ben ik wel wat overdonderd. Een goede twee weken geleden was Frits nog bij ons op de koffie en leek er weinig aan de hand. Ineens is hij vertrokken en kom jij binnenwandelen, Douwe. Ik ben wel nieuwsgierig, hoe lang speelt dit al?” Ik keek Anke aan. “Wanneer hebben wij elkaar voor het eerst ontmoet, Anke, een maand of drie geleden?” “Ja, nog niet eens. Op een bedrijfsborrel van Frits kwam ik Douwe en zijn vriendin Dieuwertje tegen. Douwe en Frits zijn collega’s en vrienden. Frits had een kaartje over voor Best Kept Secret en Dieuwertje zocht nog iemand om mee naar een festival te gaan.”

“Normaal ging ze altijd met vriendinnen, maar door zwangerschap en familieomstandigheden konden die dit jaar niet”, vulde ik aan. Anke zei: “Jullie weten dat ik niet van dat soort festivals hou, dus toen ik hoorde dat Dieuwertje nog gezelschap voor het festival zocht, stelde ik voor dat ze met Frits mee zou gaan.” “Terwijl Dieuwertje met Frits kennismaakte, raakten Anke en ik in gesprek. Toen bleek dat zij net als ik van wandeltochten houdt en niet van festivals, dus we spraken af om datzelfde weekend samen te gaan wandelen. Lang verhaal kort: de vlam sloeg in de pan, zowel bij ons als bij Dieuwertje en Frits.” “Dat is nog maar een paar weken geleden, maar het gevoel was zo sterk, dat we afgelopen weekend met zijn vieren besloten om van partner te wisselen. Heel raar, ik hou nog steeds van Frits, maar ik wilde liever bij Douwe zijn.” “Bij mij was dat ook zo. Ik geef nog veel om Dieuwertje, maar Anke trok me als een magneet aan. Bij hen speelde iets vergelijkbaars. Om een pijnlijk proces van verwijdering en ruzie te voorkomen, hebben we afgelopen weekend maar meteen besloten van partner te wisselen.”

“Nou, heftig! We zullen Frits missen, hij was een fijne buurman”, zei Irene. Ze gniffelde: “Hij stond zijn mannetje wel. Wat heb jij te bieden, Douwe?” Anke kwam ertussen: “Ho, Irene, hij is voor mij, hoor! En nog een beetje van Dieuwertje, misschien. Dat wij nou net van partners gewisseld zijn, wil niet zeggen dat hij nou beschikbaar is voor iedereen!” Irene werd een beetje rood. “Jammer, hij ziet er best wel appetijtelijk uit!” Irene ook wel, maar dat zei ik maar even niet hardop. “Alle gekheid op een stokje: ik ben best wel handig. Dus als jullie een keer hulp nodig hebben, wil ik wel helpen. En speelt iemand van jullie een instrument? Ik speel fluit en accordeon. Folk en klassiek. Ik vind het heerlijk om samen muziek te maken.”

“O, wat leuk!” riep Nynke. “Rick speelt gitaar en ik viool. We spelen van alles, vooral klassiek.” “Ja, laten we eens samen spelen”, zei Rick. “Kan jij mooi mee zingen, Anke!” Anke zag mij verbaasd kijken. Aan musiceren waren we nog niet toegekomen. “Ja, ik zing wel eens bij hun. Ik heb ook een gitaar. Richten we de burenband op!” “Waarom halen jullie je instrumenten er niet even bij, dan kunnen wij mooi dansen! Dat is onze hobby”, zei Irene. Rick ging gauw de gitaar en viool halen, ik pakte mijn dwarsfluit en een bundeltje met Ierse muziek. Ook Rick nam wat muziek mee, klassieke polka’s en mazurka’s. We schoven de salontafel en een stoel aan de kant, zodat Henk en Irene konden dansen.

We begonnen met wat rustige dansen om er in te komen. Rick en Nynke speelden best goed, dus we gingen al gauw over op snellere dansen. Anke haalde haar gitaar er ook bij. Zij kon er ook wat van! We speelden steeds vrijer, we namen soepel van elkaar over en schakelden tussen begeleiding, eerste en tweede stem. Heerlijk, als je elkaar vindt in de muziek. Ik had nog niet vaak zo vrij gespeeld, Rick en Nynke waren prima muzikanten. Henk en Irene dansten echt goed, een genot om naar te kijken tijdens het spelen.

Na een half uurtje namen we even pauze. Irene en Henk zagen er verhit uit. Irene trok daarom haar shirt uit. “Pfoe, ik krijg het er warm van! Even wat uittrekken, hoor!” Ze had nu alleen een haltertop aan. Ze had kleine borstjes die het prima zonder bh konden stellen. Die had ze dan ook niet aan. Haar top scheen een klein beetje door op haar bezwete borsten.

“Kun jij een beetje dansen”, vroeg Irene. “Een beetje”, zei ik, “ik heb vier jaar op dansles gezeten.” “Mag ik dan zo een dansje met jou?” “Is goed, moeten ze maar even spelen zonder fluit.” Na een drankje gingen we weer spelen. Anke zette op de gitaar de ‘IJsdans’ in, een mooi oud Nederlands walsje. Ik nam Irene in mijn armen en al gauw zwierden we rond. Henk leek er totaal niet mee te zitten dat ik met zijn bh-loze vrouw danste. Na een tweetal dansen nam hij Irene weer over en pakte ik mijn accordeon erbij. We speelden nog een half uurtje door, waarbij Anke en ik ook twee liederen samen zongen. Heerlijk, om zo met elkaar te zingen. Ook onze stemmen pasten goed bij elkaar.

“Bravo! Jullie verliefdheid spat ervan af!” riep Henk. Ik trok Anke tegen me aan en gaf haar een zoen. “Hij is echt heerlijk, vinden jullie ook niet?” zei die. “Nou, dat kan je wel zeggen!” riep Irene. “Jongens, ik heb echt genoten. Wat was dit leuk! Goeie entree, buurman! Ga zo door!” deed Rick een duit in het zakje.

De buren namen afscheid. Ik kreeg van de dames een knuffel. “Je bent aangenomen als buurman, geloof ik”, glimlachte Anke, “zullen we nog even dansen?” Ik koos in Spotify een playlist met langzame nummers en we dansten heerlijk in elkaars armen. Anke legde haar hoofd op mijn schouder. “Douwe?” “hm” “Je maakt me gelukkig.” “Anders jij mij wel, schat. Nog even en ik zweef zó de hemel in” “Niks daarvan! Je blijft mooi bij mij! Ik wil nog heel veel met je zondigen!” We dansten nog even en zochten toen ons bed op. Anke kroop lekker in mijn armen. Binnen een paar tellen was ik in dromenland, waar ik met Anke en Irene danste op een alpenwei vol bloemen, terwijl Nynke naakt op haar viool speelde.

Anke vond dat haar ouders ook het recht hadden om snel op de hoogte gebracht te worden. De volgende avond ging ze dus haar ouders bellen. Dat begreep ik wel. “Wil je ook zeggen dat je zwanger bent?” Ze dacht even na. “Ja”, zei ze, “mijn moeder heeft het toch meteen door als ik wat achterhoud.”

‘Familie’ is voor mij een moeilijk onderwerp. Toen ik drie was kreeg mijn oudere broertje leukemie, waaraan hij ruim twee jaar later overleed. Kort daarna kreeg mijn moeder ALS, waaraan ze na een lang ziekbed overleed toen ik twaalf was. Mijn vader was een paar dagen na mijn achttiende verjaardag omgekomen bij een eenzijdig auto-ongeluk. Ik had dan ook eigenlijk nooit een gelukkig familieleven gekend. Mijn kleutertijd werd overschaduwd door de ziekte van mijn broertje, mijn lagereschooltijd door de ziekte van mijn moeder en mijn pubertijd door het verdriet van mijn vader. Mijn ouders hadden Dieuwertje nooit ontmoet en ik zou Anke en mijn kind ook nooit aan hen kunnen voor kunnen stellen. Zonder dat ik er wat tegen kon doen, vulden mijn ogen zich met tranen. Anke keek me lief aan en pakte mijn hand. “Sorry, lieverd, ik snap dat dit voor jou pijnlijk is. Gaat het?” Ik snikte even uit in haar hals en zuchtte diep. “Ja, het gaat wel weer.”

Anke belde haar moeder. “Hé, lieverd, wat leuk dat je belt!” “Mam, ik moet je wat vertellen. Dat doe ik liever niet over de telefoon. Kunnen jullie straks even bij ons langs komen?” “Nou maak je me heel nieuwsgierig. Wat is er aan de hand?” “Dat vertel ik liever zelf aan jullie.” “Ben je zwanger?” Nou, die was niet dom. “Ma, komen jullie of zal ik mijn verhaal maar over de telefoon vertellen?” “OK, OK. Tjerk! Anke vraagt of we langs komen. Ze wil ons zelf vertellen dat ze zwanger is!” “Maham!” “We zijn er met een half uurtje, tot zo!”

Ik keek Anke een beetje beteuterd aan. “Weer geen avondje samen.” Ze glimlachte liefjes naar me. “Misschien lusten ze wel wat bij de koffie. Haal jij even iets lekkers?” “Ik weet verdorie nog niet eens waar je hier een winkel hebt!” “Nou, dat wordt dan wel eens tijd, je woont hier al twee dagen! Google weet raad” Ik keek op Google Maps en er was een supermarkt op nog geen 10 minuten lopen. De moeite niet om de auto of de fiets te pakken. Ik liep ook liever even in de frisse lucht en ik zou net op tijd weer terug kunnen zijn.

Ik haalde een paar vanillestaven. Leek me wel grappig, als geboorteaankondiging. Ik was nog maar net weer terug toen de deurbel ging. “Doe jij even open, schat?” riep Anke. “Jij bent echt erg!” foeterde ik, “je gooit me meteen voor de leeuwen!” Maar ik was natuurlijk wel heel benieuwd naar haar ouders. Ik liep naar de deur en deed open. De moeder van Anke stond popelend voor de deur maar zakte in toen ze mij zag. “O, eh, sorry, wie ben jij? Ik dacht we bij Anke en Frits waren.” “Dat bent u ook, hoor. Ik ben Douwe, een huisvriend, aangenaam.” Anke's moeder wist even niet wat ze moest zeggen. Haar man redde de situatie. “Hoi, ik ben Tjerk. Dit is mijn vrouw, Aukje. Je bent getuige van een zeldzaam moment: Aukje is met stomheid geslagen.” Ik schoot in de lach. “Kom binnen.”

In de kamer stond Anke te wachten. Ze was erg gespannen, zag ik. Haar moeder pikte het meteen op. “Hé lieverd, wat is er aan de hand?” Aukje stapte op haar dochter af en legde haar handen op Anke’s schouders. Ze keek Anke indringend aan. Anke knuffelde haar moeder even en maakte zich van haar los. Ze ging naar haar vader en drukte zich ook tegen hem aan. “Is Frits er niet?” vroeg die. “Wilde je daarom dat we kwamen?” Scherpzinnige vent, ik mocht hem wel.

Anke haalde diep adem. “Frits en ik zijn uit elkaar.” Dat kon al niet helemaal een verrassing meer zijn, maar Aukje reageerde toch verbaasd. “Wat? Meid, dat komt voor mij heel plotseling. Wat is er gebeurd?” “Frits heeft de vriendin van Douwe hier zwanger gemaakt. Die is nu bij haar ingetrokken.” De mond van Aukje viel wagenwijd open. Tjerk keek boos. “Je weet dat ik niet zo heel dol was op Frits, maar dit had ik niet achter hem gezocht. Wat een rotstreek! Ik begrijp dat jij hier zolang mag logeren, Douwe?” “Ja, zoiets”, hield ik me op de vlakte.

De mond van Aukje klapte weer dicht. “Meid, dat hakt er wel even in, zeker. Ik snap dat je dat liever niet over de telefoon vertelt.” Anke kreeg nu een twinkeling in haar ogen. “Gelukkig is er ook goed nieuws, ma. Ik ben zomaar mijn prins op het witte paard tegengekomen, Douwe hier. We zijn dolverliefd op elkaar.” “Heeft de ridder een mooie lans?” giechelde haar moeder. Nu stond Anke even met de mond vol tanden. “Ma!” riep ze verontwaardigd. Toen begon ook zij te grinniken. “Ja, een hele mooie!” Moeder en dochter zaten smakelijk te lachen. Anke keek me met glinsterende ogen aan en gaf me een luchtzoentje.

Aukje keek van Anke naar mij. “Anke, meid, hoe lang speelt dit al?” “Douwe is eergister bij me ingetrokken. Afgelopen weekend hebben we met zijn vieren besloten om van partner te wisselen.” Ik viel in: “Frits en ik zijn collega’s en ik heb Anke voor het eerst ontmoet op een bedrijfsfeestje in maart. Sindsdien hebben we elkaar een paar keer ontmoet en bleken Anke en ik elkaar meer dan leuk te vinden, Dieuwertje en Frits dus ook. Ruim twee weken terug gingen Frits en Dieuwertje naar een festival, terwijl Anke en ik samen een weekendje gingen wandelen. Vrijdag bleek dat Dieuwertje daar zwanger is geraakt.” “Hadden jullie het ook gezellig, dat weekend?” vroeg Tjerk. Scherpzinnige vent.

Nu kreeg Anke een duivelse grijns op haar gezicht. “Ja hoor, mijn ridder bleek heel doeltreffend overweg te kunnen met die mooie lans van hem!” Het was kostelijk om de reactie van haar moeder te zien. Ze stond al in de startblokken voor een snedige opmerking, sperde ineens haar ogen wijd open toen doordrong wat Anke eigenlijk zei en begon ze helemaal te stuiteren. Ze gilde: “Wat ben jij een trutje! Ga je me nou vertellen dat jij toch zwanger bent? O, Tjerk, we worden echt beppe en pake!” Ze stormde op Anke af en kneep haar zo’n beetje fijn. Toen draaide ze zich naar mij en knuffelde me stevig. “Douwe, wat maak je ons gelukkig! Welkom in de familie!”

Dat hakte er bij mij weer in. Een fijne familie, dat was iets van voor mijn kleutertijd… Ik schoot vol en ineens stroomden de tranen me over de wangen. Tjerk pakte me bezorgd bij de elleboog. “Wat is er aan de hand, Douwe?” “Sorry. Mijn ouders zijn al lang overleden. Mijn ex was enig kind en ook wees. Ik ben eigenlijk geen familie gewend. Dat daalde even in.” “OK. Dat snap ik. Neem ons niet kwalijk, we zijn een beetje uit onze schroeven door wat we gehoord hebben.” “Dat kan ik jullie niet kwalijk nemen, voor ons is het ook een achtbaan.”

Anke hield me liefdevol in de armen. Ik liet me even gaan en drukte mijn hoofd tegen haar borst. Jarenlang verdriet moest er even uit. Toen herpakte ik me weer. “Sorry, jullie zullen wel denken, wat voor huilebalk van een schoonzoon krijgen we nou op ons dak geschoven?” Aukje zei: “Ik denk maar zo: als je in iemands nabijheid durft te huilen, voel je je vrij. Op een bepaalde manier maak je me juist blij, hiermee.” “Zo is het maar net”, beaamde Tjerk, “ik heb dit liever dan een hoop mooie praatjes.” Ik voelde Anke verstrakken, dit was vast een steek onder water richting Frits. Gelukkig ging hij er niet verder op door.

Anke ging bij mij op de bank zitten en legde haar hoofd op mijn schouder, terwijl ze met haar ouders sprak. Ik had mijn arm om haar heen geslagen. Tjerk zat er met een glimlach naar te kijken. “Ik hoef jullie geloof ik niet te vragen of het kind welkom is.” Anke antwoordde: “Nee, daar hoef je niet bang voor te zijn. Toen ik merkte dat ik zwanger was van Douwe, was ik heel zenuwachtig hoe hij zou reageren. Als ik al niet verliefd op hem was, zou ik het wel geworden zijn vanwege zijn reactie. Hij begon helemaal te stralen, toen hij het hoorde.” Ze kroop even nog stijver tegen me aan. “Hij legde zijn hoofd tegen mijn buik en heette ons kindje welkom, zo lief.” “Ik zal maar niet vertellen hoe jij daarna reageerde”, plaagde ik.

Anke werd vuurrood. “O, meisje, speelden de hormonen een beetje op?” vroeg haar moeder. “Ik weet nog goed hoe ik de eerste maanden van mijn zwangerschap was. Zo geil als boter!” Tjerk grinnikte. “Ja, je was voor mij niet bij te benen!” Nu kreeg Aukje een rood hoofd. Anke giechelde. “Ik moest en ik zou op dat moment met Douwe vrijen, dus dat deden we ook. Ik was even vergeten dat Frits en Dieuwertje er ook nog waren.” Tjerk schaterde. “Kind, je bent nog erger dan je moeder!” Aukje lachte mee. Ik verbaasde over de vrijmoedigheid waarmee Tjerk en Aukje over seks praatten. De appel viel duidelijk niet ver van de boom.

Natuurlijk wilden Aukje en Tjerk van alles van mij weten. Vooral Tjerk liet meermalen doorschemeren dat Frits voor hem niet de ideale schoonzoon was geweest, maar waar hem dat nou precies in zat werd mij niet duidelijk. In ieder geval kreeg ik voorlopig het voordeel van de twijfel. Ze waren heel blij met hoe Anke en ik op elkaar reageerden en dat wij in een aantal opzichten goed op elkaar leken aan te sluiten: we waren beiden ochtendmens, natuurliefhebber en hielden allebei van muziek maken.

Het was duidelijk dat vooral Aukje niet kon wachten tot ze haar kleinkind in de armen kon houden. Anke waarschuwde haar: “Ik ben nog geen maand zwanger, ma. Er kan nog zoveel misgaan. En ga me alsjeblieft niet elke dag bellen hoe het ermee gaat. Dan word ik helemaal gek.” Aukje slaakte een diepe zucht. “Och kind, je weet niet half hoezeer ik verlang naar een kleinkind. Je had me niet gelukkiger kunnen maken dan met dit bericht, ondanks alle soesa met Frits en Douwe eromheen.” “Ik weet dat je er heel blij mee bent, ma, maar voorlopig ben ik nog even bezig met het vormgeven van mijn relatie met Douwe, OK? Dat kind, dat komt wel als ik merkbaar zwanger ben.” “Ik snap het”, zuchtte ze. “Let je wel op met drank en zo?” “Ja ma", zei Anke gedwee.

Kort daarna gingen Tjerk en Aukje naar huis. Ik kreeg van allebei een dikke knuffel. Dat voelde goed. Bij het afscheid nam Tjerk me even apart. “Douwe, als Anke ook maar een beetje op haar moeder lijkt, is ze de komende tijd seksueel onverzadigbaar. Dat hou je niet bij, hoe hard je je best ook doet. Geef haar de ruimte die ze nodig heeft en hou het niet tegen, des te meer geeft ze je terug.” Hij keek me ernstig in de ogen en hield mijn hand vast. “Dank je voor de waarschuwing. Ik zal er aan denken.” Toen gaf hij een klap op mijn schouders en stapte in de auto. “Geniet ervan!” riep hij, startte de auto en ze reden weg.

Anke vroeg me, wat haar vader nog tegen me had gezegd. “Dat ik jou de ruimte moet geven.” “Pa is een schat.” “Ja, en je moeder ook.” Ik voelde me weer melancholiek worden en slaakte een diepe zucht. “Kom, lekkere vriend van me, kom je nog even genieten van je verse vriendin?” Snel ruimden we de kopjes en glazen op en vertrokken naar de slaapkamer.

Op bed overlaadde Anke me met kusjes, maar ik reageerde lauw. “Wat is er, lieverd, je bent er niet bij.” “Nee, dat klopt. Vind je het goed als we gewoon lekker tegen elkaar aan liggen? Mijn familie zit nog te veel in mijn hoofd.” Anke pruilde: “Heb ik eens zin, wil het ventje niet!” Ze vlijde zich lekker tegen me aan en kroelde nog wat door mijn borsthaar. Al snel zakte ze in slaap. Ik niet. De woorden van Tjerk spookte door mijn hoofd. Als ik hem goed begrepen had, zou de emotionele achtbaan nog wel even voortduren.